Rusija i Ukrajina u istom danu izgubile po jedan Suhoj Su-25

Vazdušno-kosmičke snage Rusije [VKS] i ukrajinsko vazduhoplovstvo izgubile su po jedan Su-25 Grač istog dana, prema ruskom Ministarstvu odbrane.

Usled pada aviona Su-25 Vazduhoplovstva Ruske Federacije u Belgorodskoj oblasti, poginuo je pilot, saopštilo Ministarstvo odbrane Ruske Federacije u četvrtak, 23. februara.

„Posle izvršenja borbenog zadatka, pri povratku na bazni aerodrom u Belgorodskoj oblasti, srušio se Su-25 ruskog vazduhoplovstva. Pilot je poginuo, avion se srušio u napušteno područje i nije bilo oštećenja na tlu“, naveli su u resoru.

Ruski medij Izvestija objavio je fotografiju sa mesta nesreće. Prema ruskom Ministarstvu odbrane, uzrok katastrofe je tehnički kvar.

Kasnije je rusko Ministarstvo odbrane saopštilo da su u Hersonskoj oblasti ruski PVO sistemi oborili avion Su-25 ukrajinskog ratnog vazduhoplovstva. „PVO sistemi oborili su avion Su-25 ukrajinskog ratnog vazduhoplovstva u blizini sela Kizomis u Hersonskoj oblasti“, rekao je portparol ruskog Ministarstva odbrane.

Dan ranije, 22. februara, predstavnik ruskih službi za vanredne situacije rekao je novinarima da je ukrajinski Su-25 koji je leteo u napad na Novu Kahovku oboren iznad Hersona od strane prenosnog protivvazdušnog raketnog kompleksa Verba (MANPADS).

Istovremeno, izvor Izvestija u hitnim službama rekao je da oružane snage Ukrajine nastavljaju da granatiraju civilnu infrastrukturu naselja na levoj obali Hersonske oblasti. Prema njegovim rečima, najsnažnijem granatiranju je bilo područje Golaje Pristana. Oružane snage Ukrajine ispalile su 26 projektila iz topa na naselje.

Suhoj Su-25 detaljno

Su-25 (NATO ime: Frogfoot) je oklopni podzvučni jurišni avion dizajniran za direktnu podršku kopnenih snaga iznad bojišta uz vizuelnu vidljivost cilja, kao i uništavanje objekata sa zadatim koordinatama danonoćno u svim vremenskim uslovima. Ruske trupe su mu dale nadimak “Top (Grač)”.

Rad na stvaranju jurišnika Su-25 počeo je u Konstruktorskom birou Suhoj 1968. godine. Izgradnja eksperimentalnog aviona T8-1 završena je novembra 1974. godine, prvi let je obavljen 22. februara 1975. godine.

Drugi eksperimentalni avion sa izvesnim izmenama u dizajnu (T-8-2) testiran je u decembru 1975. godine. U julu 1976. godine T-8 dobija naziv „Su-25“, a počele su pripreme za masovnu proizvodnju u fabrici aviona u Tbilisiju. Od 1978. godine počela su državna ispitivanja aviona, koja su nastavljena do 1980. godine.

Zvanično usvojen vladinom uredbom od 31. marta 1987. godine. Do tada, avion je već bio u masovnoj proizvodnji 8 godina i učestvovao je u neprijateljstvima u Avganistanu.

Su-25 postoji u mnogo verzija:

Su-25 – prva serijska modifikacija jurišnika; Su-25UB – borbeni trenažni avion sa dva sedišta; Su-25UT, Su-28 – dvoseda verzija za obuku; Su-25UBK – izvozna verzija aviona Su-25UB; Su-25UTG – avion sa dva sedišta za uvežbavanje tehnike sletanja korišćenjem zemaljskih i palubnih odvodnika; Su-25BM – avion za vuču cilja; Su-25K – izvozna verzija Su-25; Su-25T – protivtenkovski jurišni avion sa novom elektronskom opremom i naoružanjem; Su-25TM, Su-39 – protivtenkovski jurišni avion za sve vremenske uslove.

Udarni avion Su-25 ima 10 spoljnih uporišta za dodatno naoružanje, kao i teret (5 uporišta ispod svakog krila), tako da je opremljen snažnim kompletom vođenog i nevođenog naoružanja a može da nosi do 32 različita tipova naoružanja.

Su-25 je opremljen vazdušnim topovima, avio-bombama različitih kalibara i namena, vođenim i nevođenim raketama vazduh-zemlja, vođenim raketama vazduh-vazduh. Ukupno 32 vrste oružja mogu se ugraditi na jurišni avion.

Su-25 – jurišni avion. Osnovna namena jurišnih aviona je direktna vazdušna podrška kopnenim snagama na bojnom polju i u taktičkoj dubini protivničke odbrane. Avioni je trebalo da unište tenkove, artiljeriju, minobacače, drugu tehničku opremu, kao i ljudstvo neprijatelja; suprotstaviti približavanje taktičkih i operativnih rezervi neprijatelja bojnom polju, uništiti štabove, opremu za vezu i terenske depoe, ometati transport, uništavati avione na aerodromima i aktivno se boriti protiv transportnih i bombardera u vazduhu; potapaju rečna i morska plovila, obavljaju vazdušno izviđanje.

Su-25 je dizajniran za rad sa minimalno obučenim letačkim i zemaljskim osobljem. Vreme za pripremu aviona za polazak je neznatno. Specijalni aeromobilni zemaljski kompleks AMK-8 obezbeđuje autonomno baziranje jurišnih aviona na ograničeno opremljenim neasfaltiranim aerodromima.

Serijska proizvodnja Su-25 završena je 1992. godine i, prema procenama zapadnih stručnjaka, iznosila je oko 700 aviona svih modifikacija. Jednosedi (Su-25, Su-25BM i Su-25T/TM) proizvedeni su u fabrici aviona u Tbilisiju, dvosedi (Su-25UB i Su-25UTG) – u Ulan-Udeu.

Su-25 korišćen je u Avganistanskom ratu (1979-1989), Iransko-iračkom ratu (1980-1988), Abhaskom ratu (1992-1993), ratu u Karabahu (1991-1994), Prvom i Drugi čečenski ratovi (1994-1996 i 1999-2000), rat u Južnoj Osetiji (2008), Sirijska operacija (od 2015).

Trenutno su različite varijante Su-25 u upotrebi u vazdušnim snagama Rusije, Belorusije, Gruzije, Bugarske, Azerbejdžana, Čada, Demokratske Republike Kongo, Ekvatorijalne Gvineje, Iraka, Kazahstana i drugih zemalja.

Trenutno se ruskim trupama isporučuje Su-25 u modifikaciji SM3. Ova verzija jurišnika opremljena je automatizovanim sistemom za upravljanje vatrom, optoelektronskim sistemom SOLT-25, ugrađenim sistemom za označavanje ciljeva i nišanskim sistemom sa elementima veštačke inteligencije.

Najnovija oprema omogućava pilotu da pogađa objekte na visini većoj od 5.000 km. Svi ažurirani avioni opremljeni su motorima R-195, koji su se ranije smatrali tajnim i najpouzdaniji su u svojoj klasi. Oklopna zaštita jurišnih aviona i njihova povećana preživljavanje ostali su nepromenjeni.

Performanse leta Su-25

• Dimenzije:
  • dužina – 15 m; visina – 4,8 m
  • Raspon krila – 14,36 m
  • Površina krila – 30,1 kv. m
• Težina: prazan – 9315 kg; Normalno uzletanje – 14600 kg; maksimum pri poletanju – 17600 kg; borbeno opterećenje: normalno – 1340 kg; maksimalna – 4340 kg
• Brzina: maksimum na zemlji – 950 km/h; krstarenje – 750 km/h; sletanje – 210 km/h
• Maksimalni domet leta: blizu zemlje – 750 km; na nadmorskoj visini 1250 km
• Domet delovanja – 300 km; Maksimalna visina leta – 7000 m