Vojska Ukrajine po prvi put u istoriji tvrdi da je oborila bombarder Tu-22M3 ali i rakete H-22 i H-69

Ukrajina je prvi put oborila Tu-22M3, prema Glavnoj obaveštajnoj upravi ukrajinske vojske (GUR), ruski strateški bombarder je uništen protivvazdušnim sistemom S-200.

Ruski zvaničnici su ujutru 19. aprila saopštili da se, zbog „tehničkog kvara”, Tu-22M3 srušio na teritoriju Ruske Federacije nakon izvršenja borbenog zadatka. Na snimku se vidi kako se letelica okreće oko svoje ose dok brzo pada ka zemlji.

Ruski bombarder verovatno Tu-22 pao u južnoj Rusiji istočno od Krima pic.twitter.com/RdI0W4jrer

— Oruzje Online (@oruzjeonline) April 19, 2024

Međutim, sada ukrajinski zvaničnici tvrde da je pravi razlog nesreće drugačiji.

Nekoliko sati nakon događaja, ukrajinske odbrambene snage počele da tvrde da su u petak, 19. aprila, oborile ruski dalekometni strateški bombarder Tu-22MZ i to sa sovjetskim PVO sistemom S-200.

Komandant Vazduhoplovstva Oružanih snaga Ukrajine Nikolaj Oleščuk takođe tvrdi obaranje ruskog vojnog aviona Tu-22M3, nosača krstarećih raketa H-22.

Izvor u ukrajinskim specijalnim službama izjavio je medijima da je „GUR ponovio operaciju i oborio (letelicu Tu-22) na isti način kao i A-50”.

Sagovornik je pojasnio da je za napad korišćen sistem PVO S-200, iako S-200 zvanično nisu u borbenoj službi Oružanih snaga Ukrajine, pošto su rashodovani 2013. godine. Maksimalni domet S-200 sistema je 300 km.

Podsećamo, 19. aprila se vojni avion Tu-22M3 srušio u Krasnogvardskom okrugu Stavropoljskog kraja Ruske Federacije, obavestio je gubernator Stavropoljskog kraja Volodimir Vladimirov.

Obaranje bombardera potvrdilo je i Ministarstvo odbrane Ruske Federacije, uz napomenu da se avion bez municije srušio nakon obavljanja „borbenog zadatka” pri povratku na bazni aerodrom.

Ruska strana tvrdi da su tri člana posade evakuisana i da je u toku potraga za još jednim pilotom. Ministarstvo odbrane nazvalo je uzrok pada aviona „tehnički kvar“.

Sa druge strane, takođe tokom noćnog napada, ukrajinsko vazduhoplovstvo pored bombardera Tu-22 tvrdi da su po prvi put oborili dve ruske rakete H-22 kao i H-69.

Večerašnji napad Rusije i šta sve tvrde Ukrajinci:

Ukraine 🇺🇦 reports shooting down X-22 Cruise Missiles and X-69 Cruise Missiles for the first time in the war, and one 1 Russian Tu-22M3 Bomber

2/6 or (33%) of X-22 Missiles
11/12 or (91.6%) of X-59/69 Missiles
4/4 or (100%) of X-101, Iskander-K

14/14 or (100%) of Shahed Drones pic.twitter.com/uVNFlsbpSr

— Ukraine Battle Map (@ukraine_map) April 19, 2024

• dve krstareće rakete H-101/555 iz strateškog aviona Tu-95 MS. Obe rakete oborene;
• 14 napadnih bespilotnih letelica Shahed-131/136. Ukrajinci tvrde svih 14 oborenih;
• 12 vazdušno vođenih raketa H-59 ili H-69. Samo je jedna raketa navodno promakla, dok čak 11 tvrde oborenih;
• 2 krstareće rakete Iskander-K. Nijedan projektil nije oboren;
• 6 krstarećih raketa H-22 sa strateških bombardera dugog dometa Tu-22M3. Po prvi put Ukrajina tvrdi obe oborene rakete.
• 1 Tu-22M3 bombarder oboren.

Ukratko o sistemu PVO S-200

S-200, takođe u NATO-u poznat kao SA-5 Gamon, je raketni sistem zemlja-vazduh velikog dometa, koji je razvio Sovjetski Savez 1960-ih godina.

Njegova primarna svrha bila je odbrana velikih područja od bombardera sa velikih visina i drugih vazdušnih pretnji. Raketa je zvanično primljena u upotrebu 1966. Vremenom se broj sistema i lansera S-200 povećavao, dostigavši vrhunac od 130 sistema i do 2.030 lansera 1980-ih i 1990-ih godina.

Raketni sistem se sastoji od dvostepene rakete sa poluaktivnim radarskim sistemom za navođenje. Dolazi u različitim varijantama uključujući 5V21, 5V28 i 5V28V. Varijanta 5V28V ima masu od 7.100 kg, dužinu od skoro 11 metara i maksimalni radni domet od 300 kilometara sa maksimalnom brzinom od 8 maha (9.800 km/h).

S jedne strane, postavljanje modifikovanog S-200 predstavlja nekoliko potencijalnih prednosti. Raketni sistem S-200 ima povećan domet, prvobitno dizajniran da gađa ciljeve na velikim visinama kao što su avioni i balističke rakete.

Ova mogućnost proširenog dometa omogućava napade sa značajnih udaljenosti, potencijalno pružajući prednost u napadu na neprijateljska sredstva duboko na njihovoj teritoriji. Već smo objavili detaljan članak o prednostima i nedostacima takve konverzije kao kao i istoriji sistema S-200.

Sistem S-200 oborio F-16 u Siriji

U seriji sukoba koji su se odigrali između izraelskih i sirijskih snaga, u februaru 2018. godine, izraelski loavc F-16 oboren je od strane sirijske protivvazdušne odbrane kao odgovor na izraelske vazdušne udare. Evo ključnih detalja ovog incidenta:

1. Izraelski vazdušni udar: 10. februara 2018. godine, Izrael je izveo vazdušni udar ciljajući, kako tvrde, iranske pozicije u Siriji. Izraelski udari su bili odgovor na navodno iransku bespilotnu letelicu koja je prethodno, opet navodno, ušla u izraelski vazdušni prostor.
2. Odgovor sirijske protivvazdušne odbrane: Kao odgovor na izraelske vazdušne udare, sirijski PVO sistemi su lansirali rakete zemlja-vazduh, ciljajući izraelske avione koji su bili uključeni u operaciju. Jedna od raketa je pogodila izraelski F-16, što je dovelo do njegovog pada na severu Izraela. Dvojica članova posade su se bezbedno katapultirala, ali su povređena.
3. Izraelski kontranapad: Nakon obaranja F-16, posramljeni Izrael, izveo je masovni “kontranapad” na sirijske i iranske mete u Siriji. Izraelski borbeni avioni su navodno gađali nekoliko sirijskih baterija PVO i drugih vojnih objekata.
4. Žrtve i šteta: Incident je rezultirao uništenjem izraelskog aviona F-16, kao i oštećenjima nekoliko sirijskih sistema PVO. Nisu prijavljene žrtve na izraelskoj strani, dok broj sirijskih i iranskih žrtava ostaje takođe nepoznat.
5. Brige oko eskalacije: Incident je izazvao zabrinutost zbog dalje eskalacije napetosti između Izraela i Sirije, kao i zbog sve veće uloge Irana u sirijskom konfliktu. Istakao je složenu i nestabilnu prirodu sirijskog rata, sa različitim regionalnim i međunarodnim akterima uključenim u njega.

Incident između Izraela i Sirije u februaru 2018. godine pokazuje postojanje stalnih napetosti i vojnih sukoba između Izraela i Sirije. Naglašen je rizik od šire regionalne eskalacije zbog mešanja različitih aktera u sirijski konflikt. Takođe je pokazao da staro gvožđe nije za bacanje.