- Blaser na ovogodišnjem sajmu IWA predstavio potpuno novu lovačku bokericu
- Savršeno izbalansirana, ergonomična i elegantna, sa najnižim profilom baskule na tržištu, nova bokerica Blaser F16 vrlo lako se dovodi u rame i usmjerava ka meti.
- Njemački brend Blaser je dobro poznat sportskim strijelcima i lovcima koji traže neprikosnoveni kvalitet i pouzdanost. U segmentu prelamača-bokerica, Blaser je već postavio važne referentne tačke kada je uveo model F3, ali sada je na modelu F16 otišao i nekoliko koraka dalje.
- Uvođenjem modela F16 lovcima su po pristupačnoj cijeni dostupne performanse, pouzdanost i kvalitet modela F3.
Domaćim ali i svjetskim lovcima i sportskim strijelcima njemačka firma Blaser (Blazer) poznata je najviše po kvalitetnom, preciznom i skupom ali i kontroverznom lovačkom karabinu direktne akcije R93 i njegovom nasljedniku R8 te kombinovanim puškama različitih konfiguracija – daleko manje nego po proizvodnji klasičnih bokerica. Naime, oružar Horst Blaser osnovao je vlastitu firmu u njemačkom gradu Isni im Algoj 1957. godine i ubrzo predstavio prvijenac – kvalitetni driling „Diplomat“ čije su cijevi i većina dijelova izrađeni u čuvenom austrijskom Ferlahu. Nakon tog modela i nekoliko jednometnih prelamajućih „kip lauf“ karabina kao i lovačkog karabina sa topovskim blok zatvaračem BL 820, Horst 1983. konstruiše karabin obrtnočepne akcije sa kratkim teleskopskim zatvaračem SR 830. Sve te puške bile su visoke klase i najčešće raskošno ukrašene.
Ali, Gerhard Blenk, iskusni stručnjak-puškar pri Blaseru, zahvaljujući boljim liderskim sposobnostima i istančanijem sluhu za poslovnost, kupio je firmu od Horsta Blasera i preuzeo kormilo 1986. godine zadržavši ime firme. Krajem 80-ih godina prošlog vijeka započet je opsežan rad na potpuno novoj konstrukciji lovačkog karabina direktne akcije – poznati Blaser R93 je zvanično predstavljen 1993. godine. R93 je rodonačelnik modernih lovačkih karabina ovog tipa a na njemu su, uz pomoć tada vrlo naprednog kompjuterskog programa CAD radila dva Blazerova stručnjaka, pomenuti Gerhard Blenk i šef istraživanja i razvoja firme Majnrad Ceh. Sam Horst Blazer sa karabinom R93 nije imao ništa ako izuzmemo činjenicu da je za razvoj toga karabina kao polazna osnova iskorišten Horstov karabin SR 830 sa teleskopskim zatvaračem.
U jednom od ranijih brojeva, obrađujući razvojni put karabina direktne akcije, najviše prostora posvetili smo upravo Modelu Blazer R93 i za njega vezanim kontroverzama – zaključili smo tada da se usavršavanju bravljenja njegovog zatvarača pristupilo nakon učestalih (dokumentovanih i dokazanih) slučajeva teških povreda strijelaca uzrokovanih izletanjem zatvarača iz sanduka i zabijanjem istog u glavu unesrećenog pri korišćenju kako ispravne tako i prepunjene municije. Novi zatvarač njegovog nasljednika, karabina Blaser R8, bitno se razlikuje od starog i donosi više poboljšanja na polju bezbjednosti a to naravno nije urađeno slučajno ma koliko je firma Blazer negirala povezanost konstrukcije zatvarača sa ovim incidentima.
Osnivač Blasera, Horst Blaser, nezavisno od toga, nastavio je usavršavanje karabina direktne akcije u austrijskoj kompaniji “Strasser” tojest HMS Präzisionstechnik GmbH (ao dio firme “Strasser Maschinenbau GmbH” koju je 1947. osnovao Herbert Štraser I koja je poznata između ostalog po vrhunskoj tehnologiji i proizvodnji preciznih komponenata za kosmičke rakete “Ariane” u sklopu Evropskog svemirskog programa). Štraser je dakle osnovan 2004. godine kao plod saradnje osnivača Herberta Štrasera i Horsta Blasera koji je na nirnberškom sajmu IWA 2006 predstavio svoju potpuno novu i originalnu konstrukciju – karabin Strasser RS 05 o kojem smo takođe pisali a njegov nasljednik je Strasser RS 14. Ironija je u tome da konstrukcije čovjeka koji je osnovao Blaser, karabini direktne akcije Strasser RS 05 i RS 14, od svoga uvođenja, predstavljaju opasnu konkurenciju Blaseru R93 i R8 a prema jednom broju stručnjacka su i bolji na polju bezbjednosti (za razliku od Blazerovih radijalno postavljenih bravećih uzdužnih segmenata na glavi zatvarača, koji su zapravo lisnate opruge, Štraser ima radijalno postavljene polumjesečaste zabravljujuće elemente u čije je tijelo utopljena prstenasta obuhvatna opruga a zanimljivo je i da novi Blazer R8 i Štraser RS 05/ RS 14 dijele slično rješenje cjevastog elementa u tijelu zatvarača čiji vrh razmiče braveće segmente).
Kako bilo, firma Blaser danas, osim na lovačkom oružju, ispisuje svoje ime i na municiji, lovačkim sječivima, luksuznoj garderobi i opremi, opremi za lovačke pse, bogatoj paleti proizvoda namijenjenih održavanju/čuvanju oružja i takmičarskoj opremi za gađanje glinenih golubova a logo Blasera garant je visokog kvaliteta i trajnosti. Ovoga puta bavićemo se novitetom predstavljenim na ovogodišnjem nirnberškom sajmu IWA – u pitanju je sasvim nova lovačko-sportska bokerica oznake F16 nastala na bazi prije desetak godina predstavljene takmičarsko-lovačke bokerice sistema F3.
MODEL F3
Krenućemo od polazne osnove za novu F16. Radi se o bokerici izmjenjivih cijevi oznake Blaser F3 koja je premijerno predstavljena 2004. godine na nirnberškom sajmu IWA a na kojoj je rad započet krajem devedesetih godina 20. veka i to kroz tijesnu saradnju konstruktora sa vrhunskim strijelcima glinenih golubova (takmičarima) te je sve na ovom oružju u prvom redu podređeno upravo pomenutom sportu, dakle vrlo brzom i preciznom plasiranju hica.
Naravno, iz modela F3 rođen je i lovački model. Na bokerici F3 baskula je izrađena od jednog bloka prvorazrednog čelika a primjena udarnog mehanizma sa udaračima, udarnim oprugama i udarnim iglama koji imaju aksijalno (pravolinijsko) kretanje, omogućila je da njena silueta bude neobično niska (profil baskule od 60,6 mm) a okidanje munjevito što je bio jedan od zatjeva strijelaca.
Taj princip sa udaračima pravolinijskog kretanja inače nije nov i njegov nastanak veže se za konstrukciju odnosno ime švedskog pronalazača Rune L. Flodman-a (uz njega su u patentu broj US 4472899 A navedena imena još šestorice pronalazača) koji je još početkom 1980-ih razvio bokericu izmjenjivih cijevi. Međutim, sistem Blaser F3 usavršen je uvođenjem horizontalnog rasporeda udarača, zasebnih udarnih igala ali i drugih inovativnih rješenja.
Naime, dok su kod “Flodmana” udarači smješteni vertikalno jedan iznad drugog Blazer F3 ima horizontalni raspored udarača, dakle lijevi i desni udarač – upravo to jednostavno ali ingeniozno rješenje omogućilo je neobično nizak profil baskule. Udarne igle kod Flodmanove bokerice sastavni su dio cilindričnih udarača dok su kod Blasera F3 udarne igle kao zasebni čelični elementi sa pripadajućim udarnim oprugama smješteni u čelu baskule koje je zatvoreno demontažnom pločom – jednostavnim odvrtanjem te ploče otvara se pristup udarnim iglama.
Sistem F3 neobično je brz, bezbjedan i pouzdan, ima jedan podesivi selektivni obarač, konstante sile, izuzetno kratkog hoda kojim se resko okidaju obje cijevi a brzina odziva udarnog mehanizma je vrlo visoka (maksimalno je skraćeno vrijeme koje protekne od momenta povlačenja obarača do aktiviranja kapisle patrone). Sila okidanja iznosi 1500 grama kod modela F3. Ispred obarača nalazi se selektor opaljenja cijevi koji je izveden u formi diskretne polužice koja je pokretna lijevo-desno a označena je sa slovima T – top (gore) i B – bottom (dolje). U tijelu obarača smješten je mali zavrtanj putem kojeg se obarač podešava.
Patentirani Blaserov inercioni sistem blokiranja obarača IBS (Inertial Block System) izuzetno je pouzdan i onemogućava istovremeno opaljenje obje cijevi. IBS sistem pruža najviši mogući nivo bezbjednosti pri čemu ne utiče negativno na okidanje.
Takođe od strane Blazera patentirani sistem EBS (Ejection ball system) obezbjeđuje da se ejektori zapinju samo u momentu kada su aksijalni okidači okinuti, dakle po ekstrakciji čaura ejektori su potpuno relaksirani a svježe patrone u ležištu nakon zatvaranja puške nisu pod tenzijom opruga ejektora. To znači da pri zatvaranju puške, koje i inače teče vrlo glatko, nema dodatne tenzije – ejektori su jednostavno nenapeti sve dok se ne izvrši okidanje. Ejektori su selektivni – pri otvaranju puške biće izbačena samo ispucana čaura, dakle onaj udarač koji je izvršio oapkjenje aktivira i ejektor za tu cijev.
Cijevi su postavljene u monoblok koji na donjem dijelu ima ispust sa horizontalnim žlijebom –bravljenje je ostvareno na način da horizontalna ploča, smještena u baskuli, ulazi u taj žlijeb. Puška se prelama angažovanjem standardno smještene poluge i to sa lijeva u desno nakon čega poluga ostaje u desnom položaju (pri zatvaranju puške poluga se oslobađa pritiskom na dugme locirano na vrhu čela baskule).
Kako bi svaki strijelac mogao da podesi balans odnosno kombinuje i podesi raspored masa puške prema vlastitim preferencijama, predviđeno je postavljanje bočnih balansirajućih tegova sa lijeve i desne strane ispod potkundaka (između cijevi) dok u kundaku postoji udužna šupljina u kojoj je smješten naročit navojni trn na koji se navijajaju dva tega.
BLASER F16
Na ovogodišnjem izdanju nirnberškog Sajma lova, sportskog streljaštva i života u prirodi IWA 2016 zapaženo je Blazerovo predstavljanje potpuno novog modela bokerice oznake F16 (16 je oznaka godine) što je praćeno dobro osmišljenim marketinškim nastupom. Naime, oznaka F16 u prvi mah asocira na američki lovački avion General Dynamics F-16 (sa čim je Blazer vješto koketirao napravivši šou prepun lasera, vatre i dima čime je oponašan rad mlaznih motora i koristeći vojni vazduhoplovni pojam „Air Supremacy“) ali kada je puška posjetiocima sajma konačno otkrivena vidjelo se da je u pitanju još jedno remek djelo savremenog industrijskog dizajna. Njene jednostavne, skladne, vitke i oble, kako je to jedan od izvršnih direktora Blazera gospodin Bernard Knebel objasnio „seksi“ linije, uz nisku siluetu i mat sivu boju baskule, pokazale su da ova puška ima doticajnih tačaka sa pomenutim lovcem.
Ideja vodilja pri razvoju nove blaserove bokerice F16, pored niže cijene proizvodnje, bila je i težnja da se dizajnira neobično elegantna i estetski privlačna puška, odlične ergonomije sa što je moguće nižim profilom baskule a da se sačuvaju sve glavne prednosti modela F3. To je svakako i ostvareno jer F16 ima vrlu nisku baskulu, visine svega 60 mm (manje od F3), što je trenutno čini bokericom sa najnižim profilom baskule na tržištu. Ako ste pomislili da je zadržan sistem horizontalnih udarača sa pravolinijskim kretanjem i bravljenja putem ploče sa njene prethodnice F3, prevarili ste se – F16 donosi ima konvencionalne udarače i drugačiji tip bravljenja. Naime, F16 nema horizontalne udarače u jednoj liniji kao kod F3 već klasične udarače ali su oni i udarne igle, riješeni veoma inteligentno. Udarači su dakle smješteni jedan do drugog na svojim osovinama i vrlo su niskog profila. Udarne igle su nagnute – postavljene su pod uglom i dio su sklopa demontažnog čela baskule. Zapinjanje udarača vrši se pločom na dnu baskule. Akcija je smještena u baskulu takozvane monokok konstrukcije (još jedan vazduhoplovni termin) takozvanog poluzaobljenog tijela (semi round body). Monokok konstrukcija je oblik trupa aviona u kome i oplata ima funkciju noseće strukture aviona, čime se smanjuje nekorisna težina, a ni ovaj naziv nije odabran slučajno jer i zidovi baskule imaju svoju ulogu u bravljenju.
Što se tiče bravljenja cijevi za baskulu – monoblok u zoni donje cijevi sa lijeve i desne strane ima dva utora a u njih sa obe strane ulaze odgovarajući čelični zabravljujući klinovi. Klinovi su dio aksijalno pomičnog bravećeg bloka sa bifurkacijom na prednjem kraju (sa donje strane čela baskule), dakle blok se račva na dva braveća klina a bravljenje je potpomognuto i dodatno obezbijeđeno ulegnućima na zidovima baskule. Čelična ploča koja obrazuje čelo baskule predstavlja demontažan sklop i u sebi sadrži dvje udarne igle postavljene pod uglom – jednu iznad druge. Takvo rješenje snizilo je visinu baskule ali i cijenu proizvodnje. Okidanje je i ovdje veoma brzo i resko sa maksimalno skraćenim vremenom odziva a sklop mehanizma za okidanje je domontažan. Zadržan je opisani F3 selektor opaljenja cijevi sa prednje strane podesivog obarača.
Na modelu F16 zadržani su opisani bezbjednosni IBS (Inertial Block System) i EBS (Ejection ball system) ejektora. Sila okidanja obarača F16 iznosi 1650 grama. Sa modelom F3 nova bokerica F16 dijeli i sistem balansera u kundaku i potkundaku. Kao i kod F3 i ovdje je primijenjen Blazerov “Triplex” način bušenja cijevi sa nešto širim blagim konusnim prelazima koji imaju ulogu da eliminišu pojavu nagomilavanja i sudaranja sačme a čime je spriječen i nagli porast pritiska u cijevi. Materijali i izrada F16 su zaista vrhunski – u Blazerovom stilu.
Lovačka verzija bokerica oznake F16 Game kalibra 12/76 isporučuje se sa cijevima dužine 71 i 76 cm i mase je 3100 grama (naziv “F16” kod lovačkog modela na baskuli ispisan je bijelim slovima dok je kod sportskog modela primijenjena crvena boja). Kundak je sa izraženim pištoljskim rukohvatom i egnleskog je stila a izrađen je od prvoklasne orahovine.
Elegantne proporcije odnosno nizak profil baskule i savršen balans zaista su impresivni ako uzmemo u obzir činjenicu da F16 ima klasične unutrašnje čekiće umjesto udarača pravolinijskog kretanja primijenjene na modelu F3, a sa aspekta industrijskog dizajna model F16 za firmu Blazer predstavlja spoj novih i inovativnih sa tradicionalnim oružarskim rješenjima kroz moderni aerodinamični izraz. Blazer F16 po nižoj cijeni lovcima i strijelcima pruža najbolje karakteristike za mnoge preskupog i nedostižnog modela F3.
