Poraz Francuske: Posle Malija i Burkine Faso, napuštaju Niger – kraj vladavine u Sahelu

Očekuje se da će poslednji članovi misije francuskih oružanih snaga raspoređeni u Nigeru napustiti afričku zemlju u toku dana, što će zapečatiti razlaz između Francuske i novog vojnog režima u Nijameju i označiti kraj više od desetogodišnje antidžihadističke operacije francuske vojske u Sahelu.

Povlačenje oko 1.500 francuskih vojnika i vazduhoplovaca iz Nigera, poslednjeg preostalog saveznika Francuske u Sahelu od kada su generali preuzeli vlast 26. jula, usledilo je nakon povlačenja francuskih oružanih snaga iz Malija i Burkine Faso.

🇳🇪🇫🇷 The last French troops leave Niger

In the video, the chief of staff of the Nigerien armies, General Moussa Salaou Barmou, arrives at a military base in Niamey to take part in the ceremony marking the departure of the last French soldiers.

Goodbye France! pic.twitter.com/wb0JXHpmlc

— Emeka Gift Official (@EmekaGift100) December 23, 2023

Posle dva meseca bravura sa novim vlastima u Nijameju, koje su osudile bilateralne sporazume o vojnoj saradnji sa Parizom, francuski predsednik Emanuel Makron je krajem septembra konačno najavio da će se francuske oružane snage povući iz Nigera „do kraja godine”.

Francuski ambasador u Nigeru, Silven It, kojeg je režim proterao, takođe je napustio zemlju krajem septembra nakon višenedeljnog skrivanja u diplomatskom predstavništvu.

Francuska je odlučila da potpuno zatvori svoju ambasadu u Nigeru, pošto više ne postoji “mogućnost njenog nesmetanog rada”, rekli su u četvrtak diplomatski izvori, odluka kojom se zaključuje “razvod” između dve države.

Coloniser, finally leaving #Niger.

Niger must stay vigilant. Colonisers have never left peacefully.

Terrorism, bio warfare, and economic sabotage are next…pic.twitter.com/hP7Q2hHMae

— jewels (@Jewels_MsJay) December 23, 2023

Manevar povlačenja francuskih snaga, započet početkom oktobra, karakterisao je izazov sa logističke tačke gledišta, jer je zahtevao prelazak od 1.700 kilometara, uključujući puteve kroz pustinje i močvare ali i područja puna džihadistima, do glavnog grada Čada, Ndžamene, gde se komanda francuskih snaga u Sahelu nalazi.

Prema izvorima agencije Frans pres koji su upoznati sa tim, deo kontejnerskog materijala iz Nigera biće prevezen kopnenim putem od Ndžamene do luke Duala u Kamerunu, rute od 1.500 kilometara koja takođe prolazi kroz izuzetno opasna područja, kako bi se posle morskim putem prevezu u Francusku.

„Privrženost“ Moskvi

Većina francuskih trupa na terenu u Nigeru bila je raspoređena u vazdušnoj bazi u glavnom gradu Nijameju. Ostali elementi bili su raspoređeni, zajedno sa lokalnim snagama, u dve baze u zoni takozvane trilateralne granice (sa Malijem i Burkinom Faso).

Posle vojnog udara u Nigeru kojim je svrgnut predsednik Mohamed Bazum, koji je i dalje u kućnom pritvoru, generali su prekinuli veze sa zapadnim partnerima zemlje i pokušavaju da dođu do zbližavanja sa Rusijom.

Međutim, na teritoriji Nigera ostaju vojne misije SAD, Nemačke i Italije (poslednje dve su znatno manje). Početkom decembra Nijamej je takođe najavio da završava obe misije — političke i vojne Evropske unije.

SAD i Nemačka kažu da nameravaju da vode razgovore sa Nigerijcima. Mesecima se ponavljaju napadi džihadista i pobunjeničkih organizacija u Sahelu, sa stotinama mrtvih.

Mali, Burkina Faso i sada Niger, koji su formirali savez protiv džihadista, obratili su se Moskvi za podršku.

U Maliju je povlačenje francuskih snaga 2022. ostavilo gorak ukus u Parizu, pošto su njihove baze u Menaki, Gosiju i Timbuktuu brzo zauzeli plaćenici ruske privatne vojne kompanije Vagner.

Ukupno 58 francuskih vojnika je poginulo u borbama u Sahelu od 2013. godine, kada je tadašnji predsednik Fransoa Oland naredio operaciju Serval da pomogne vladi Malija u borbi protiv naoružanih islamističkih grupa.