NaslovnaIstorijaCRNI PANTERI - Južnovijetnamski rendžeri

CRNI PANTERI – Južnovijetnamski rendžeri

Rendžerske jedinice armije Republike Vijetnam (ARVN Rangers, BIÊT DÔNG QUÂN), nastale su kao odgovor na jačanje gerilskog pokreta na teritoriji Južnog Vijetnama. U nastanku južnovijetnamskih rendžera učestvovali su savetnici iz rendžera SAD i delom specijalnih jedinica Australije. Bili su ustrojeni poput svog uzora, rendžera vojske SAD.

Moto južnovijetnamskih rendžera - SAT CONG (ubiti komuniste)
Moto južnovijetnamskih rendžera – SAT CONG (ubiti komuniste)

Oni su u odnosu na redovne jedinice južnovijetnamske vojske bili drugačiji. Redom svi dobrovoljci, neustrašivi i nemilosrdni borci. Mogli su da se kreću na dugim relacijama peške, a za svoj transport koristili su vozila i helikoptere. Lako naoružani, bili su efikasni na terenu u protivgerilskoj borbi. Nisu davali niti pružali milost. Na svom telu često su nanosili tetovaže sa natpisom – SAT CONG (ubiti komuniste). Kad bi ovakvi vojnici pali u ruke borcima Vijetkonga, odmah su na licu mesta bili ubijani, bez ikakvog pravnog postupka. Južnovijetnamski rendžeri obučavani su da patološki mrze komuniste. Predaja u borbi nije dolazila u obzir. Baš zbog svoje patološko-ideološke mržnje, za nijansu su bili borbena jedinica niže vrednosti u odnosu na južnovijetnamske padobrance. I dok je neprijatelj prema zarobljenim padobrancima mogao malo da pokaže samilosti, prema zarobljenim rendžerima to nije dolazilo u obzir.

Kao i padobranci i rendžeri su bili strateška rezerva južnovijetnamske vojske, i slati su zajedno sa padobrancima na najteže odbrambene pravce.

Naviknuti da preživljavaju sa malo pirinča tri do pet dana tokom borbe, bili su vrhunski utrenirani i izdržljivi borci. Neprijatelj je poštovao borbenu vrednost rendžera, i ako je bilo moguće izbegavao je borbeni kontakt s njima.

Tokom borbi uzimali bi jako malo zarobljenika. Nemilosrdni kakvi su bili, nisu zaslužili milost ali zato jesu poštovanje druge strane.
Kad se rat u Vijetnamu konačno završio padom Sajgona, većina rendžera smatrani su veoma opasnim elementima od strane novih vlasti i osuđivani su na duge godine lišavanja slobode, i slati su u logore na prevaspitavanje.

RENDžERI (BIET DONG QUAN)

Priča o južnovijetnamskim rendžerima (ili kako su na vijetnamskom nazivani – BIET DONG QUAN), započinje kad i nastanak južnovijetnamskih padobranaca.

Rendžeri na paradi

Naime, 1951. godine američka obaveštajna služba CIA predložila je glavnokomandujućem francuskih snaga u Indokini generalu Žan dLato dTasiu (Jean de Lattre de Tassigny), da formira grupu za protivgerilska dejstva. Francuska komanda odlučuje da odbaci koncept nekovencionalnog ratovanja, iako je u Na Trangu formirala školu za komandose. Posle formiranja škole komandosa, do 1956. godine američka grupa savetnika pokrenuće školu za fizičke i psihičke pripreme u ovoj školi, samim tim vršeći njenu prenamenu u rendžer školu.

Kako je situacija postajala sve ozbiljnija, a ustanak se počinjao sve masovnije da širi, početkom 1960. godine američki i južnovijetnamski lideri počeli su da razmišljaju koje mere da poduzmu zbog pogoršavanja bezbednosne situacije u zemlji. Predsednik Republike Vijetnam Diem imao je svoje rešenje. Bez konsultacija sa američkim savetnicima, 16. februara 1960. godine naređuje komandantima divizija i vojnih regiona da u zonama svoje odgovornosti formiraju čete rendžera, kao šok trupe u borbi sa jakom gerilom.

Južnovijetnamski rendžeri tokom praktične obuke u borilačkim veštinama

Formirani kao šok trupe južnovijetnamske vojske, rendžeri su u početku bili organizovani u zasebne čete u borbi sa snagama Vijetkonga.

Obuka u likvidaciji stražara

Od samog početka američki rendžeri su bili dodeljeni kao savetnici, u početku kao članovi Mobilnih trening timova raspoređenih u centrima za obuku, a kasnije i na nivou jedinica. Mali broj starešina južnovijetnamskih rendžera koji su se svojom kvalitetom vođe isticali, izabrano je da završi rendžer školu američke vojske u Fort Beningu.

Kao svoj simbol rendžeri su na rukavu leve ruke nosili amblem sa glavom crnog pantera, iznad amblema bio je natpis na vijetnamskom Biet Dong Quan.

Rendžeri su na rukavu leve ruke nosili amblem sa glavom crnog pantera, dok je sličan simbol bio i na šlemu

Isto tako, većina rendžera je na svojim šlemovima imala sličan simbol (stilizovana glava crnog pantera sa otvorenim čeljustima iza koje se nalazila bela zvezda).

Crni panter simbolizovao je duh borbene hrabrosti južnovijetnamskih rendžera. Pored toga, rendžeri su nosili braon-teget beretke na francuski način, gde je bedž jedinice (krilata strela u vencu) dolazila iznad desnog oka.

Rendžer kursevi prvobitno su bili formirani na tri lokacije u maju 1960. godine: u bazama Da Nang, Na Trang i Song Mao (Da Nang, Nha Trang, Song Mao). Prvobitni centar za obuku u Na Trangu biće premešten u Dak Maj (Duc My) tokom 1961. godine.
U novoformiranom centru koji će postati glavni centar za obuku rendžera, izvodiće se obuka rendžera na nivou čete i bataljona. Naknadno je formiran još jedan centar slične namene u Čong Lapu (Trung Lap ). Kroz oba centra jedinice su se redovno rotirale. Obuka u ovim centrima bila je teška kako fizički tako i psihički.

Centar za obuku rendžera

Obuka je sprovođena u teškim uslovima približno stvarnim borbenim uslovima. Na kraju završetka obuke izvođena je završna vežba u realnim borbenim uslovima. Završna vežba bila je poznata kao „čeličana“ (steel refinery) i izvođena je u realnim uslovima u planinama i džungli. Po završetku obuke diplomci su dobijali prepoznatljive ukrštene mačeve, koji su kačeni na rever od košulje.
Izviđačke jedinice rendžera obučavane su u centru Dak Maj gde su završavale kurs za izviđanje u dubokoj pozadini neprijatelja. To su veoma opasne posebne izviđačke misije u dubini neprijateljske teritorije, koje su izvodili specijalni mali timovi- patrole sastavljeni od četiri ili šest ljudi.

Rendžeri kreću prema helikopterima

Obuku izviđača izvodili su instruktori iz australijskog specijalnog puka vazdušne službe (Special Air Service Regiment – SASR). Po završetku kursa diplomci su dobijali bedž (par krila koje drže srebrni dvogled).

ORGANIZACIJA JUŽNOVIJETNAMSKIH RENDžERA

U avgustu 1960. godine, američko odeljenje za odbranu odobrilo je nacrt plana za borbu protiv pobunjenika u Vijetnamu i Laosu.

U Južnom Vijetnamu nastavljen je da se sprovodi detaljniji plan, na osnovu ovih početnih smernica. Završni plan za borbu protiv pobunjenika odobren je šestog februara 1961. godine. Planom je bilo predviđeno da se rendžeri ojačaju. Brojno stanje četa trebalo se povećati sa 65 na 85 rendžer četa. Do tog vremena svih 65 četa je završilo obuku i bilo je spremno da se upotrebi u protivgerilskoj borbi.

Tokom 1962. godine čete rendžera su grupisane u specijalne bataljone, tako su formirani 10. Rendžer bataljon sa sedištem u Da Nangu, 20. Rendžer bataljon u Plej Ku i 30. Rendžer bataljon koji se nalazio u Sajgonu. Ovi bataljoni provereni su u misijama tipa „pretraži i uništi“.

Rendžer naoružan mitraljezom 7,62 mm M-1919

Do 1963. godine stanje se pogoršalo, rat je dobio svoju novu dimenziju upadom jedinica vojske Severnog Vijetnama na teritoriju Južnog Vijetnama.

Vezista rendžer održava vezu tokom borbe

Na snage Južnog Vijetnama napadale su severnovijetnamske snage jačine od bataljona do puka. Rendžeri su bili organizovani u bataljone i od protivgerilskih jedinica, evoluirali su u izviđačke jedinice.

Američki savetnik narednik Miler bio je savetnik u sastavu 51. Rendžer bataljona. Nosi
karakterističnu padobransku maskirnu uniformu južnovijetnamske vojske. Svi američki savetnici u sklopu rendžera nosili su iste oznake i uniformu koju su nosili i južnovijetnamski rendžeri. Sekcija 4-2, delta reke Mekong 19. april 1969. godine

Prvobitno, rendžeri su bili dodeljivani komandantima pokrajinskih snaga za izvođenje protivgerilskih operacija na lokalnom-nižem nivou. Međutim, uočeni su neki propusti te su rendžeri potpali direktno pod komandu komandanata korpusa, radi dejstva u široj oblasti samih korpusa. Kao šok trupe, bolje opremljeni, obučeni i mobilniji u odnosu na obične južnovijetnamske bataljone, rendžeri su učestvovali u gotovo svim bitkama tokom rata u Vijetnamu.

Jedinice za obuku i dalje su predstavljale problem. Tokom 1963. i 1964. godine povećana je aktivnost neprijatelja, što je dovodilo do toga da je bilo nemoguće uputiti komplet jedinicu na borbenu obuku uprkos povećanju snaga.

Američki savetnik sa svojim kolegama južnovijetnamskim rendžerima

Samo je jedinici do nivoa bataljona bilo moguće da završi početnu obuku, a nakon toga održavana je kontinuirana prekvalifikacija koristeći ciklus obuke u trajanju od šest nedelja u sistemu rotacije bataljona.

Rendžeri u borbi

U periodu od 1964. do 1966. godine bataljoni rendžera redovno su upotrebljavani u borbenim operacijama, u kojima su uspešno izvršavali postavljene zadatke. Tokom jula 1966. godine bataljoni su raspoređeni u rendžer grupe, više taktičke jedinice.

Američki savetnik i komandant 21. Rendžer bataljona u razgovoru. Da Nang decembra 1968. godine

Formirano je pet štabova rendžer grupa koje su formirane kako bi se osigurala komanda i kontrola nad taktičkim operacijama. Ovo je omogućilo rendžerima da imaju bolju kontrolu i upotrebu snaga za brze intervencije tokom napada.

Rendžeri tokom uličnih borbi u Sajgonu februara 1968. godine

Rendžeri postaju primarna mobilna snaga u svakoj taktičkoj zoni i omogućeno im je da deluju u geografski većim oblastima.

Posebne rendžer jedinice bili su granični rendžeri, koji su na sebe primali sva pokrenuta ofanzivna dejstva neprijatelja prema Centralnoj visoravni sa Severa.

Ispitivanje zarobljenog pripadnika Vijetkonga

Do 1973. godine postojali su granični rendžeri, koji su bili organizovani u 33 rendžer granična bataljona. To su bili rendžer bataljoni koji su formirani pre američkog povlačenja i procesa Vijetnamizacije rata. U odnosu na obični rendžer bataljon, granični bataljoni su brojali 465 ljudi za razliku od običnih rendžer bataljona koji su brojali od 575 do 650 rendžera. Novom reformom marta 1975. godine, na Centralnoj visoravni formirane su tri grupe sastavljene od bivših bataljona graničnih rendžera.

Rendžeri u patroli

Reformom iz januara 1973. godine, rendžeri su formirani u deset rendžer grupa.

Prva rendžer grupa bila je pod komandom Prvog armijskog korpusa sa sedištem u Da Nangu, Druga rendžer grupa bila je pod komandom Drugog armijskog korpusa sa sedištem u Plej Ku, Treća, Peta i Šesta rendžer grupa nalazile su se pod komandom Trećeg armijskog korpusa u Bijen Hou, Četvrta rendžer grupa bila je pod komandom Četvrtog armijskog korpusa u Či Longu (Chi Long), Sedma rendžer grupa sastavljena od Četvrtog, Sedmog i Devetog padobranskog rendžer bataljona bila je organizacijski u sastavu Vazdušnodesantne divizije južnovijetnamske vojske u Sajgonu, 41. i 42. Grupa graničnih rendžera imale su sedište u Či Longu, dok je elitna 81. Rendžer grupa (Padobranska) bila  u Bijen Hou.

U sastavu Trećeg armijskog korpusa bile su tri rendžer grupe, pokušaj da se izvrši drugačija organizacijska podela nije uspela, jer nije bilo dovoljno naoružanja i opreme za  novu strukturu.

U predahu tokom uličnih borbi u Sajgonu 1968. godine

Januara 1973. godine u sastavu južnovijetnamske vojske bilo je svega 22 rendžer bataljona.

Novom reformom 1975. godine, u sastavu vojske Republike Vijetnam bilo je 54 rendžer bataljona organizovanih u 18 rendžer grupa. Međutim, samo 22 bataljona su bila formacijski popunjena, dok su ostali bataljoni pripadali graničnim rendžer bataljonima koji su preuzeti tokom faze Vijetnamizacije Južnog Vijetnama.

Tokom uličnih borbi u Sajgonu rendžeri su se dobro pokazali

Marta 1975. godine, odlučeno je da se do maja formiraju dve rendžer divizije – 101. i 106. Rendžer divizija. Međutim, sled istorijskih događaja sprečiće ovu odluku da se sprovede u delo.

81. RENDŽER GRUPA (PADOBRANSKA)

Elitna jedinica u okviru rendžera bila je 81. Rendžer grupa poznata još kao padobranska (Airborne). Grupa je formirana na osnovu projekta Delta (Project Delta) koji je predviđao formiranje snaga za brzu intervenciju.

Na zastavu jedinice kači se odlikovanje. Pohvala za hrabrost jedinice (US Valorous Unit Award) dodeljena je tada 91. Padobranskom rendžer bataljonu. Bataljon je 1966. godine preimenovan u 81. Rendžer bataljon (padobranski)

Prvobitno je prvog novembra 1964. godine formiran 91. Padobranski rendžer bataljon, koji je u svom sastavu imao tri padobranske rendžer čete. Sastav bataljona činilo je ljudstvo sa Centralne visoravni, koji su bili poznati još i kao ljudi sa planina – Montagnard (termin koji je preuzet iz francuskog jezika a znači planina). Sastav jedinice popunjavan je plemenima tačnije narodima sa Centralne visoravni.

Američki savetnik i pripadnici 81. Rendžer bataljona

Ljudstvo je poticalo iz plemena-naroda Bažnar (Bahnar) i Mnom (Mnong) koja su starokmerskog porekla, potom Džarai (Jarai) i I De ili Rad (E De – Rhade) koja su malajsko-polinežanskog porekla i Koheu (Koho) koje je malajskog porekla.

Pripadnici 81. Rendžer grupe (padobranska) tokom predaha, Na Trang 1969. godine

Sva navedena plemena pripadala su grupi nacionalnih manjina, a veroispovest im je bila hrišćanska (Posle rata, polovinom sedamdesetih godina dvadesetog veka mnogi pripadnici ovih plemena uglavnom su emigrirali u SAD, i naselili su se  na prostorima saveznih država Severna i Južna Karolina).

Pripadnici 81. Rendžer grupe sa američkim savetnikom uoči polaska na zadatak

Četvrta četa pridodata je 91. Padobranskom rendžer bataljonu 1965. godine. Bataljon je 1966. godine reorganzovan i preimenovan u 81. Rendžer bataljon (padobranski). Bataljon je bio sastavljen od šest rendžer četa i bio je pod komandom specijalnih snaga južnovijetnamske vojske, a ne pod komandom rendžer snaga. Bataljon je bio pod direktnom komandom projekta Delta, iako su dve čete uvek bile dostupne komandi specijalnih snaga.

Njegov osnovni zadatak bio je da obezbedi vazdušnu mobilnost timovima za brzu reakciju i da napadne ciljeve koje bi ti timovi otkrili. Takođe je korišćen kako bi ojačao baze koje su bile napadnute. Naročito dobro se bataljon pokazao tokom Tet ofanzive. Svoju efikasnost pokazao je tokom uličnih borbi u Sajgonu.

Novom reformom 81. Rendžer bataljon biće proširen na sedam četa i preimenovan u 81. Rendžer grupu (padobransku). Grupa je nastala spajanjem delta timova sa tri postojeće rendžer čete. Cela jedinica bila je padobranska i pod direktnom komandom združenog Generalštaba armije Republike Vijetnam.

Rendžeri padobranci na maršu

Početkom 1975. godine sedište grupe bilo je u Črang Lonu (Trang Lon) i sačinjavao je štab, sedam rendžerskih i izviđačka četa. Brojno stanje Grupe variralo je i iznosilo je od 920 do 1200 ljudi. Pripadnici 81. Rendžer grupe nosili su u odnosu na druge rendžere zelene beretke.

Rendžeri padobranci borili su se rame uz rame sa Vazdušnodesantnom divizijom tokom završnih borbi za Južni Vijetnam i grad Sajgon.

TIGAR DAMA

Jedna od legendi južnovijetnamskih rendžera zasigurno je žena – glavni narednik Ho Ti Kve (Ho Thi Que), poznata još i kao Tigar dama. O njenom detinjstvu malo se zna, osim da je živela neko vreme u carskom gradu Hue. Tokom borbe sa francuskim kolonizatorima, službovala je kao obaveštajni agent Viet Mina. Tokom ovog perioda upoznala je Le Van Đana (Le Van Dan) za koga se udaje.

Legenda južnovijetnamskih rendžera gospođa glavni narednik Ho Ti Kve

Kada su njih dvoje uvideli da Viet Min nastoji da uvede komunističku ideologiju u Vijetnam, napuštaju pokret. Nakon godinu dana oboje se priključuju novostvorenoj armiji Južnog Vijetnama.

Njen muž Đan u činu majora preuzima komandu nad 44. Rendžer bataljonom poznatijim kao Crni tigrovi. Gospođa Kve takođe je službovala u tom bataljonu do svoje smrti.

Tigar dama kako su je zvali saborci, od boraca Vijetkonga prozvana je Madam smrt

Za rendžere ona je bila nešto poput starije sestre, upamćena po svom temperamentu, dobroti i hrabrosti. Mnogi rendžeri osetili su njen gnev kada bi pokušali da nešto ukradu ili prisvoje što im nije pripadalo. Dešavalo se da pored verbalnog kažnjavanja, nedostojnog rendžera i išamara. Naročitu hrabrost je ispoljavala prilikom pružanja pomoći ranjenom saborcu u borbi ili tokom pružanja utehe umirućem saborcu.

Njena briga za ranjene saborce ili porodice poginulih rendžera učinile su je legendom za života. Nije bi redak slučaj da se sukobi sa činovnicima korumpirane sajgonske vlade, koji su novčana sredstva koja su bila namenjena ranjenim ili porodicama poginulih rendžera sebi prisvajali. Prema poginulim saborcima osećala je tugu i bol, nije bio redak slučaj da svoju tugu iskaže na način da obrije glavu.

Starija sestra gospođa Kve pomaže ranjenom saborcu

Međutim, prema zarobljenim pripadnicima Vijetkonga bila je sušta suprotnost. Vijetkongovci su je dobro poznavali. Zvali su je Madam smrt. Svoju reputaciju je opravdano zaslužila, jer je u borbi bila opasna poput bilo kojeg drugog rendžer vojnika.

Često je viđana tokom najžešćih okršaja, kako izbegavajući zrna pomaže ranjenom saborcu ne mareći za svoju bezbednost. Tigar Dama često je išla u napad sa četom koja je prva započinjala borbena dejstva, na taj način podizala je moral kod rendžera, a na suprotnoj strani zavredila je poštovanje. Njena hrabrost i iskrenost nikada nisu dolazili pod znak sumnje. Na bojnom polju kretala se sa šlemom na kojem je bio simbol rendžera – glava crnog pantera, sanitetskom torbom a naoružana je bila samo sa pištoljem kolt M-1911. Odlikovana je sa više medalja i odlikovanja za hrabrost i junaštvo u borbi.

Madam smrt ispituje zarobljenog pripadnika Vijetkonga

Samo nekoliko meseci pre svoje smrti, preživela je tešku borbu. Naime, početkom 1965. godine 44. Rendžer bataljon upada u zasedu koju su postavila dva bataljona Vijetkonga. Rendžeri su pretrpeli teške gubitke. Imali su 58 poginulih i preko 70 ranjenih rendžera, uključujući i sve američke savetnike vezane za bataljon. Tigar dama je iz ove borbe izašla bez ogrebotine, dok je njen muž smenjen sa mesta komandanta bataljona.

Zbog toga što je bio smenjen sa mesta komandanta, a i zbog svojih nemoralnih postupaka major Đan je iz svog pištolja polovinom 1965. godine ubio svoju suprugu Ho Ti Kve. Odmah potom je uhapšen i osuđen na kaznu od godinu dana robije.

Ceo Južni Vijetnam je bio šokiran na vest o ubistvu glavnog narednika Ho Ti Kve, poznatije kao Tigar dame.

Mističnost i legenda Tigar dame, nastavila je da raste, dugo posle njene smrti. Ona je bila ratnik veći i od života i junak bez premca. Među rendžerima i savetnicima koji su je znali zavredila je poštovanje.

U BORBI

 Od svog formiranja, rendžeri su konstantno bili u borbenim dejstvima. Tokom prve polovine šezdesetih godina dvadesetog veka učestvovali su u operacijama koje su nazivane pretraži i uništi. U tim operacijama su se odlično pokazali. Od 1963. godine  ustanak u Južnom Vijetnamu je dobijao na zamahu, te su vršene i neke promene formacija. Svoju vrednost rendžeri su pokazali tokom Tet ofanzive, početkom 1968. godine. Treća i Peta rendžer grupa dobile su zadatak da obezbede i brane glavni grad Sajgon, dok je 37. Rendžerski bataljon hitao u pomoć opkoljenoj američkoj bazi Ke San. Tokom borbi za ovu bazu, 37. Rendžerski bataljon zadržao je svoje linije odbrane i pored jakih napada severnovijetnamske vojske.

Rendžeri tokom uličnih borbi u Sajgonu 1968. godine

U znak poverenja u rendžere, američka komanda je 15. decembra 1967. godine poverila odbranu Sajgona Trećoj i Petoj rendžer grupi. Glavni zadatak obezbeđenja grada dobija Peta rendžer grupa, dok će joj sadejstvovati Treća rendžer grupa. Kad je počeo opšti napad Vijetkonga na Sajgon, najteže borbe su vođene oko američke ambasade, dok su se rendžeri borili za Njuport most na reci Sajgon i autoput Sajgon-Bijen Hoa.

Prvog februara 33. Rendžerski bataljon potpomognut sa dve američke čete, uspeva da ovlada sa hipodromom i da izvrši pregrupisavanje snaga na trkačkoj stazi. Završne i najteže borbe za Sajgon, između glavnine snaga Vijetkonga i južnovijetnamskih rendžera vođene su sedmog marta 1968. godine u sektoru Čolon (Cholon sector). U tim borbama snage Vijetkonga su pretrpele katastrofalne gubitke.

Juriš rendžera

Svoj ratni put Rendžeri nastavljaju upadom u Kambodžu 1970. godine, kao i u operaciji upada u Laos u operaciji Lamson 719 početkom 1971. godine. U operaciji Lamson zbog grešaka više komande rendžeri su pretrpeli teške gubitke.

Rendžeri su svoje položaje držali do poslednjeg

Nakon što je severnovijetnamska vojska pokrenula uskršnju ofanzivu 1972. godine na tri pravca, rendžeri su se ponovo odazvali da brane otadžbinu. U provinciji Kuang Tri rendžeri su odbijali napade severnovijetnamske vojske skoro 22 dana, trpeći teške gubitke. Međutim, provincija i grad Kuang Tri padaju u ruke snaga Severnog Vijetnama, uprkos žestokom otporu branioca.

Trenuci predaha tokom uličnih borbi

Na udar je došao i grad An Lok. U odbranu grada komanda južnovijetnamske vojske upućuje Prvu padobransku brigadu iz sastava Vazdušnodesantne divizije i 81. Rendžer grupu (padobransku).

Ulične borbe su bile krvave

Borbe za grad su bile teške. Međutim branioci su uspeli da odbrane grad i da se pregrupišu. Takođe rendžeri su učestvovali i u borbama u provinciji Kontom. Nakon toga južnovijetnamska vojska pokreće kontraofanzivu prema severu.

Rendžeri izvlače ranjenu ženu tokom uličnih borbi u Sajgonu 1968. godine

U vreme prekida vatre 1973. godine, nastao je trenutak za pregovore i vidanje rana. Severni Vijetnam je zahvaljujući svojim saveznicima ojačao, dok su SAD Južni Vijetnam ostavile na cedilu. Tokom 1973. godine uloga savetnika je revidirana. Kako se pojedinačno koji savetnik vraćao kući u SAD, na njegovo mesto nije dolazio novi. Konačno, poslednji rendžer savetnici po naređenju napustili su Vijetnam krajem 1973. godine. Njihov odlazak bio je tih.

Jedan od rendžera gleda nemoćno u daljinu dok pored njih prolaze izbeglice

Tokom 1973. i 1974. godine, rendžeri su učestvovali u više različitih borbi manjeg intenziteta, obavljajući obaveštajne i izviđačke zadatke za potrebe Generalštaba armije Republike Vijetnam. Pored toga vodili su računa i o bezbednosti granice.

Rendžeri prenose ranjenog civila pored kolone izbeglica

U poslednjim danima borbe i postojanja rendžeri su u potpunosti uništeni, boreći se od severa zemlje do Sajgona. Svoju poslednju bitku vodili su za Sajgon zajedno sa saborcima iz Vazdušnodesantne divizije. Štiteći aerodrom Tan-Šon-Njut uspevaju u nekoliko navrata da odbiju napade i da unište nekoliko tenkova, ali to je bilo uzalud.

Novinar televizije CBS news pored vojnika 21. Rendžer bataljona izveštava tokom borbi u blizini Da Nanga decembra 1968. godine

Oko 10 časova 30. aprila 1975. godine predsednik Min naređuje jedinicama da polože oružje.

Rendžeri tokom propale operacije južnovijetnamske vojske u Laosu 1971. godine

Kada je rat završen, većina rendžerskih komandanata smatrani su veoma opasnim od strane komunističke vlasti, te su osuđivani na višegodišnje robije i upućivani su u logore za prevaspitavanje. Kao primer, navodi se slučaj brigadnog generala Đu Ki Đaia poslednjeg komandanta rendžera, koji je nakon predaje proveo 17 godina na robiji.

NAGRADE, PRIZNANJA I SEĆANJA

Južnovijetnamski rendžeri su zbog ispoljene hrabrosti i heroizma dobili širok spektar pohvala i odlikovanja, kako od Republike Vijetnam tako i od SAD.

Američki general Vilijem Vestmorland odlikuje zastavu 37. Rendžer bataljona predsedničkom pohvalom za hrabrost u borbi (US Presidential Unit Citations). Bataljon je tri puta primio ovu pohvalu

Jedanaest američkih predsedničkih citata-pohvala za hrabrost ispoljenu u borbi (US Presidential Unit Citations), dodeljeno je južnovijetnamskim rendžerima. Tako je na primer, 37. Rendžer bataljon pohvaljen tri puta od predsednika SAD, 39. i 42. Rendžer bataljon su pohvaljivani dva puta, dok su Prva rendžer grupa, 44. i 52. Rendžer bataljon pohvaljeni jednom od predsednika SAD.

Druga po vrednost bila je američka pohvala za hrabrost jedinice (US Valorous Unit Award), a dodeljeni su 21., 32., 43., 77., i 91. Rendžer bataljonu (kasnije je 91. Rendžer bataljon preimenovan u 81. Rendžer padobranski bataljon). Veliki broj rendžera vojnika ponelo je američke medalje poput silver stara, bronzane zvezde i pohvala i medalja za hrabrost.

Časopis koji čuva tradiciju južnovijetnamskih rendžera

U znak sećanja na južnovijetnamske rendžere u SAD pokrenut je časopis Tap San Biet Dong Quan. Objavljivan je periodično svake tri godine. Septembra 2011. godine izašao je 33 broj ovog časopisa.

Jedanaestog novembra 1995. godine, nakon više od dvadeset godina od pada Sajgona, američki rendžerski savetnici i bivši južnovijetnamski rendžeri okupili su se na Arlington nešnal semetari (Arlington National Cemetery) da bi postavili spomen ploču u čast svojih drugova. Na ploči je ispisano:

„U znak sećanja na čast vijetnamskih rendžera i njihovih američkih rendžer savetnika čija posvećenost, hrabrost i vernost u odbrani slobode ne sme nikada biti zaboravljena“.

 Južnovijetnamski rendžeri su doživeli sudbinu sličnu sudbini južnovijetnamskih padobranaca, sa kojima su se borili rame uz rame braneći Republiku Vijetnam od neprijatelja.

Žrtvovani su zbog korumpiranosti režima koji je vladao u Sajgonu. Bili su jedina jedinica južnovijetnamske vojske u kojoj su službovale i nacionalne manjine koje su živele u Južnom Vijetnamu.

Njihov moto – ubiti komuniste ukazivao je na njihovu nemilosrdnost prema neprijatelju.

Američki savetnici takođe su ginulu u borbama i zbog toga su zavredili poštovanje svojih južnovijetnamskih kolega.

Rendžeri su bili jedna od najodlikovanijih jedinica južnovijetnamske vojske, pored odlikovanja i pohvala od Republike Vijetnam, dobili su i mnoga priznanja i od SAD.

Nemilosrdni kakvi su bili nisu davali, niti tražili milost od neprijatelja.

KOMENTARIŠI

Molimo unesite svoj kometar!
Ovde unesite svoje ime

Povezani članci

Najnovije objave