Sjedinjene Američke Države ubrzano modernizuju i opremaju vojni aerodrom na ostrvu Tinijan, koji nije korišćen od Drugog svetskog rata, u sklopu priprema za potencijalni vojni sukob sa Kinom.
Ovo malo ostrvo, smešteno u zapadnom delu Tihog okeana, postalo je ključna tačka strateškog vojnog jačanja SAD u regionu gde rastuće tenzije nagoveštavaju mogući sukob.
Obnova napuštene baze iz Drugog svetskog rata
Aerodrom na Tinijanu bio je istorijski važna vojna baza u Drugom svetskom ratu, odakle su američki bombarderi B-29 Superfortress izvršili nuklearne napade na Hirošimu i Nagasaki u avgustu 1945. godine.
Legendarni avioni Enola Gay i Bockscar poleteli su upravo sa ovog ostrva, čime je Tinijan zauvek ušao u vojnu istoriju. Nakon rata, baza je postepeno napuštena, a poslednje američke vazdušne jedinice povukle su se 1946. godine, dok je priroda preuzela nekada prometne piste i hangare.
Međutim, danas ovaj aerodrom ponovo oživljava, postajući ključni deo američke strategije u Pacifiku, posebno u kontekstu sve češćih napetosti sa Kinom oko Tajvana.
Pentagon ubrzava modernizaciju zbog pretnje iz Kine
Obnova aerodroma deo je strateškog plana SAD poznatog kao Agile Combat Employment (ACE), koji je osmislio Pentagon kako bi američke vojne snage učinio fleksibilnijim i otpornijim na moguće napade Pekinga.
Cilj modernizacije je disperzija vojnih kapaciteta na manje, udaljene baze, čime bi se smanjila ranjivost američke vojske i otežalo kineskim raketnim sistemima da precizno pogode ključne tačke.
Ostrvo Tinijan je idealna lokacija za ovu strategiju jer se nalazi 3.000 km od Kine i 2.400 km od Filipina, a u neposrednoj blizini je i američka baza na Guamu.
Tinijan kao logistički centar za vojnu eskalaciju
Obnovljeni aerodrom na Tinijanu mogao bi postati ključni američki logistički čvor, omogućavajući brzu distribuciju trupa i opreme u slučaju eskalacije sukoba u Indo-Pacifiku.
Pentagon je već 2024. godine dodelio ugovor vredan 409 miliona dolara kompaniji Fluor Corporation za izvođenje radova, koji bi trebalo da budu završeni u roku od pet godina.
Do početka 2025. godine, veliki deo teritorije je očišćen, piste su obnovljene, a prateća infrastruktura ojačana.
„Napredak će postati još vidljiviji u narednim mesecima,“ izjavio je general Kenet Vilsbah, komandant Američke vazduhoplovne komande za Pacifik.
SAD ulažu milijarde u Pacifik kao deo priprema za mogući sukob
Sredstva za obnovu aerodroma dolaze iz Pentagonovog budžeta za 2025. godinu, koji predviđa 4,8 milijardi dolara za vojne projekte u Pacifiku.
Visoki troškovi opravdani su logističkim izazovima, jer isporuka materijala i radne snage na udaljeno ostrvo znatno poskupljuje operaciju u odnosu na projekte na američkom kopnu.
Ovaj potez SAD deo je šireg vojnog plana kako bi se osigurala dominacija u Pacifiku i pripremila potencijalna reakcija na sve agresivniju kinesku vojnu ekspanziju, posebno u kontekstu Tajvana i Južnog kineskog mora.
