Kraj jedne ere za Siriju: Damask u rukama pobunjenika – Asad avionom pobegao na nepoznatu destinaciju

Prema izveštaju Reutersa, sirijski predsednik Bašar al-Asad je napustio zemlju ukrcavši se u avion koji je poleteo ka nepoznatoj destinaciji.

Informacija o njegovom odlasku dolazi u trenutku kada pobunjenici, predvođeni islamističkom organizacijom Hay’at Tahrir al-Sham (HTŠ), preuzimaju kontrolu nad Damaskom, označavajući kraj decenijskog režima koji je bio sinonim za političku i vojnu stabilnost zemlje.

Asadovo povlačenje i reakcije iz sveta

Dva visoka oficira sirijskih oružanih snaga izjavila su da je Asad napustio Damask tokom noći, dok je CNN izvestio da predsednik nije viđen ni na jednoj od poznatih lokacija u glavnom gradu.

Iranski zvaničnici brzo su demantovali ove tvrdnje, nazivajući ih “propagandom” koja ima za cilj destabilizaciju njihovog saveza sa Sirijom.

Međutim, satelitski snimci i diplomatski izvori iz regiona ukazuju na to da je avion, za koji se veruje da je prevozio Asada, sleteo u neutralnu zemlju na Bliskom istoku, što dodatno potvrđuje spekulacije o njegovom bekstvu.

Pobunjenici preuzimaju kontrolu

Pobunjenici, predvođeni HTS-om, započeli su ofanzivu na Damask pre nekoliko dana, zauzimajući ključne strateške tačke. Tokom noći, islamistička koalicija objavila je da su njihove snage ušle u grad i da su započele proces preuzimanja vlasti.

“Naše trupe su oslobodile zatvor Sednaja i oslobodile hiljade zatvorenika koji su godinama trpeli represiju režima. Danas Sirija započinje novu eru slobode”, navodi se u saopštenju HTS-a. Organizacija je takođe pozvala sirijske izbeglice širom sveta da se vrate u “slobodnu Siriju”.

Slike iz Damaska

Na ulicama Damaska vide se prizori građana kako uklanjaju statue Bašara al-Asada i njegovog oca, Hafeza al-Asada, koji je bio na vlasti pre njega. Demonstranti su uzvikivali slogane protiv režima, dok su automobili trubili u znak proslave.

Društvene mreže preplavljene su snimcima Sirijaca koji slave pad vlasti nakon više od decenije građanskog rata.

Izjava sirijskog premijera

Sirijski premijer Mohamed Gazi al-Džalali obratio se naciji putem videa objavljenog na društvenim mrežama, potvrdivši da ostaje u Damasku kako bi osigurao miran prenos vlasti.

“Ovo je prilika da Sirija postane normalna zemlja koja gradi dobre odnose sa susedima i svetom. Spremni smo za saradnju sa svakom novom vlašću koju izabere sirijski narod”, izjavio je Džalali.

Reakcije međunarodne zajednice

Pad Asadovog režima izazvao je buru reakcija u međunarodnoj zajednici. Evropska unija i Sjedinjene Američke Države pozvale su na hitnu humanitarnu pomoć kako bi se izbegla humanitarna kriza u regionu.

Rusija, koja je bila ključni saveznik Asadovog režima, zasad se nije oglasila, dok su iz Irana stigle izjave o nastavku podrške “sirijskom narodu”.

Tranzicija vlasti i budućnost Sirije

Lider pobunjenika Ahmed al-Sara, poznatiji kao Abu Mohamed al-Džavlani, najavio je formiranje privremene vlade koja će koordinisati rad državnih institucija dok se ne uspostavi novi politički sistem.

Prema njegovim rečima, ključne državne službe će nastaviti sa radom kako bi se obezbedila stabilnost, ali će svi koji su bili povezani sa Asadovim režimom morati da polože račune za svoje postupke.

Zabrinutost za bezbednost i humanitarnu situaciju

Organizacije za ljudska prava upozoravaju na potencijalnu humanitarnu krizu, jer su desetine hiljada ljudi napustile svoje domove bežeći od sukoba. Zatvori su otvoreni, a mnogi zatvorenici su pušteni na slobodu, što dodatno komplikuje situaciju.

Ujedinjene nacije i Crveni krst pripremaju se za pružanje pomoći stanovnicima Damaska i okolnih područja.

Zaključak

Pad Bašara al-Asada označava kraj jedne ere u modernoj istoriji Sirije. Zemlja se suočava s velikim izazovima dok ulazi u period političke tranzicije. Dok građani slave kraj ‘diktature’, budućnost Sirije ostaje neizvesna, sa dubokim ožiljcima koje je ostavio dugogodišnji građanski rat.

Međunarodna zajednica sada ima ključnu ulogu u osiguravanju mira i stabilnosti u ovom turbulentnom regionu.