Uzbekistan šokira svet: Planira nabavku kineskih nevidljivih lovaca pete generacije J-35A!

Kina nastavlja svoj strateški prodor na međunarodno tržište oružja, ovog puta jačajući uticaj u Centralnoj Aziji. Prema izvorima bliskim Agenciji za odbrambenu industriju pri Ministarstvu odbrane Uzbekistana, Peking je dao odobrenje za prodaju najsavremenijih višenamenskih lovaca pete generacije J-35A uzbekistanskom vazduhoplovstvu.

Iako zvanična potvrda još uvek nije stigla, društvene mreže preplavljene su video-snimkom na kojem se navodno vidi uzbekistanski pilot tokom obuke u kineskom avionu. Na snimku se jasno vidi uzbekistanski amblem na uniformi pilota, kao i kineski natpisi unutar kabine — što dodatno podstiče verodostojnost informacije o ovom vojnom dogovoru.

Ukoliko se ove informacije potvrde, Uzbekistan će postati drugi strani korisnik J-35A, odmah nakon Pakistana — čime se dodatno potvrđuju ambicije Kine da postane globalni lider u izvozu napredne vojne tehnologije.

J-35A – Kineski odgovor na zapadne lovce pete generacije

J-35A, razvijen od strane kompanije Shenyang Aircraft Corporation, prvi put je javnosti prikazan u novembru 2024. godine na poznatom sajmu avijacije u Džuhaju. Tada su kineske vlasti otvoreno poručile da imaju nameru da ponude ovaj avion stranim kupcima, a Pakistan je već tada označen kao glavni kandidat za prvu izvoznu isporuku.

Sada, uz curenje informacija o potencijalnom ugovoru sa Uzbekistanom, jasno je da Peking uspešno širi tržište za svoju novu generaciju borbenih aviona. Prethodno je Tashkent razmatrao nabavku francuskih Rafale lovaca, ali se na kraju odlučio za kineske varijante — JF-17 i J-35A.

Ovaj potez tumači se kao strateški zaokret Uzbekistana ka finansijski dostupnijim i politički fleksibilnijim rešenjima iz Pekinga, što dovodi u pitanje budući uspeh evropskih proizvođača, poput Francuske, na prostoru bivšeg Sovjetskog Saveza.

Masovna proizvodnja još nije počela

I pored velikog interesovanja, Kina još nije pokrenula masovnu proizvodnju J-35A čak ni za sopstvene potrebe.

Trenutno je fokusiran razvoj verzije za nosače aviona, posebno za opremanje najnovijeg kineskog nosača “Fujian”, koji je trenutno u fazi ispitivanja. Ukoliko dođe do konačnog ugovora s Uzbekistanom, prve isporuke mogle bi se očekivati tek za nekoliko godina.

Geopolitički značaj odluke Uzbekistana

Interesovanje Uzbekistana za J-35A ukazuje na strateški uspeh Kine u takmičenju sa Zapadom za dominaciju u Centralnoj Aziji. Analitičari ocenjuju da je odbijanje Rafalea u korist kineskog J-35A rezultat ne samo finansijskih već i političkih faktora. Tashkent očigledno nastoji da diversifikuje izvore naoružanja i smanji zavisnost od jednog partnera.

Kroz ovu nabavku, Kina ne samo da jača izvozni kapacitet svoje vojne industrije, već i svoj politički uticaj u regionu koji je od presudne strateške važnosti. Ako se ugovor zaista realizuje, J-35A bi mogao postati ključni element u modernizaciji uzbekistanskog ratnog vazduhoplovstva i značajno promeniti odnose moći u Centralnoj Aziji.

Tehničke karakteristike kineskog lovca J-35A