Baviti se Oružanim snagama SAD jeste prilično zamašan posao.Takav tekst ne bi mogao da se napiše u jednom nastavku, čak ni u tezama. Amerikanci su se potrudili da naprave izuzetno razvijene, razgranate, pa i složene, Oružane snage u koje ulaze:
- Armija (United States Army, KoV, osnovana 14. VI 1775. godine).
- Ratna mornarica (US Navy, osnovana 13. X 1775. godine).
- Korpus morske pešadije (United States Marine Corps, osnovan 10. XI 1775. godine).
- Ratno vazduhoplovstvo (United States Air Force, osnovano 18. IX 1947. godine).
- Kosmičke snage (United States Space Force, osnovane 20. XII 2019. godine).
- Obalska straža (United States Coast Guard, osnovana 4. VIII 1790. godine).
Pored ovih komponenti, u Oružane snage SAD ulazi i Nacionalna garda kao rezervni sastav, o čemu smo već pisali.
Osnovna mesta (kasarne, sedišta, baze) ovih komponenti imaju različita imena. U Armiji to su fort i garnizon (Garrison); Ratna mornarica ima baze (Naval Base) i stanice (Naval Station). USAF je smešten po vazduhoplovnim bazama (Air Force Base) i u vazduhoplovnim poljima – aerodromima (Air Field); Kosmičke snage imaju kao glavne punktove kompleks (Complex), baze (Space Force Base) i stanice (Space Force Station), Korpus mornaričke pešadije je razmešten po logorima ili lagerima (Camp), Obalska straža po stanicama (Station), dok Nacionalna garda (o kojoj smo pisali) takođe se smešta po bazama. Kada se na jednom mestu nađe više vidova ili rodova, onda se takav punkt zove zajednička baza (Joint Base).
Ni tu nije kraj različitostima i podelama, jer OS SAD imaju deset komandi najvišeg nivoa. Šest njih je nazvano po geografskom položaju širom sveta, a četiri po nameni (Strateška komanda, Specijalne operacije, Transportna komanda i Komanda sajber ratovanja).
Počnimo od najatraktivnijih, pripadnika Mornaričke pešadije
Korpus morske pešadije formalno se nalazi u sastavu Ratne mornarice i potčinjen je Glavnoj upravi RM (US NAVY). Formiran je Rezolucijom Kongresa od 10. XI 1775. godine, ali je faktički postao operativan 11. VII 1798. godine, tačno sto godina posle svojih kolega iz Ruske Imperije.
Prve borbe ove jedinice imale su tokom Prvog berberskog rata (1801-1805). Zadataci ove elitne formacije su vrhunski: osnovni je – desant sa očuvanjem placdarma do prispeća glavnine; međutim, tu su i mnogi drugi zadaci (prepadna dejstva, zaštita ambasada, protokolarne obaveze, obezbeđenje detaširanih stalnih i privremenih baza po celom svetu, itd).
Posle Obalske straže to je najmalobrojniji vid OS, međutim po svojoj brojnosti mnogostruko prevazilazi svoje kolege iz drugih zemalja. U svom dejstvu oslanja se na sve vrste pomoći i tu ima prioritet – avijacija, mornarica, artiljerijske formacije, logistika, itd. Formacijski joj komanduje ”general s četiri zvezdice” (General-in-chief).
On je neposredno podređen sekretaru Ministarstva mornarice (Department od the Navy). On nije stalni član Komiteta načelnika štabova, ali može da učestvuje u njegovom radu kada se razmatra njegov resor.
Korpus mora da ima u svom sastavu u mirnodopsko vreme najmanje tri pešadijske divizije (s delovima ojačanja i logistike) i tri aero-vinga (Marine aircraft ving – sastav koji je po brojnosti nešto veći od eskadrile, ali je u njenom rangu). Jedna divizija i jedan ving stalno su u rezervi.
Korpus je podeljen na snage mornaričke pešadije Atlanske i Tihookeanske flote. Stara se o bezbednosti obe glavne obale SAD i učestvuje u zaštiti akvatorije azijsko-tihookeanskog regiona. U tome mu aktivno pomažu odredi mornaričke pešadije stacionirani na brodovima koji su svakog trenutka su spremni za desantiranje.
Avijacija Korpusa, bazirana na nosačima aviona, ima osnovnu ulogu da podrži udružene motorizovane snage za vreme iskrcavanja morskog desanta. Ekspedicione snage su u stalnoj gotovosti i raspoređene su ne samo u osnovnim jedinicama na teritoriji SAD, već i u Japanu (Okinava), kao i na univerzalnim desantnim brodovima koji se po smenama nalaze u različitim regionima po svetu.
Pored tih borbenih zadataka vezanih za klasičnu upotrebu Mornaričke pešadije, Marinci, zbog svoje spremnosti i elitističkog statusa, imaju i druge zadatke. Jedinice raspoređene u kasarnama Korpusa u Vašingtonu obezbeđuju rezidencije predsednika SAD (Belu kuću, Kemp Dejvid), učestuju u protokolarnim svečanostima, obebeđuju ambasade i misije SAD u inostranstvu. Predsednik SAD na teritoriji matice koristi u službene svrhe helikoptersku flotu Korpusa mornaričke pešadije (Marine One).
Do 1987. godine, kada se pojavilo intervidovsko komandovanje specijalnim operacijama, Korpus je bio jedinstvena formacija koja je mogla dejstvovati van granica SAD bez saglasnosti Kongresa, pa je na taj način igrala ulogu Snaga za brzo reagovanje (Rapid reaction force). Za te potrebe Korpus ima svoju kopnenu i palubnu avijaciju, hoverkrafte i desantna sredstva raznih vrsta.
Kako se postaje marinac?
Obuka traje 13 nedelja i to je najduža obuka u OS SAD. Regruti stupaju u Centre za obuku gde prolaze kroz razne faze: upoznavanje s obavezama i pravima, običajima i navikama; izučava se naoružanje, sredstva veze, ali i istorija, tradicija i pravna pitanja pripadnosti i ovlašćenja.
Prolazi se fizička, strojeva i streljačka obuka u trupnim i poljskim uslovima. U školski centar Peris Ajlend (Marine Corps Recruit Depot Parris Island) stupaju regruti iz Istočnog regiona (istočno od reke Misisipi), a u San Dijego (Marine Corps Recruit Depot San Diego) iz Zapadnog regiona.
U Istočnom se nalaze prvi, četvrti i šesti reon mornaričke pešadije, a u zapadnom osmi, deveti i dvanaesti reon. U svakom reonu raspoređeno je od šest do deset punktova za regrutaciju. Ovakva podela je istorijska, jer je reka Misisipi bila prirodna granica na približnoj polovini SAD. Inače, osobe ženskog pola primaju se samo u Istočni centar za obuku, kao deo posebnog četvrtog školskog bataljona.
Onaj ko je prošao obuku odlazi u Školu pešadije (School Of Infantry) u Kemp Gejeru ili Kemp Pendltonu, gde postoje dve različite vrste obuke: Pešadijski bataljon za obuku (Infantry Training Battalion) i Bataljon za borbenu obuku marinaca (Marine Combat Training Battalion).
U pešadijskom bataljonu (ITB) obuka traje 52 dana i tu se obučavaju pešadinci koji je služiti u raznim specijalnostima (strelci, mitraljesci, minobacačlije, operatori prenosnih raketnih sistema, itd). Ova obuka ima skraćenicu MOS (Military Occupational Speciality) i tu se razvrstavaju i klasifikuju dužnosti. Istovremeno, vrši se starešinska trijaža, pa već u toj fazi polaznici mogu postati kandidati za više činove. U prve dve nedelje svi prolaze istu obuku.
Bataljon za borbenu obuku marinaca (Marine Combat Training Battalion) daje kadrove i za druge oblike dejstava, pošto ne služe svi marinci u pešadiji. Ovde se obučavaju u izviđanju, obaveštajnom radu, sistemu veza, protivelektronskim dejstvima, remontu tehnike, vezama s javnošću, PNHBO, logistikom i svim drugim što je potrebno da se osnovna borbena masa pešadije na odgovarajući način pripremi, opremi i zaštiti.
Po završetku Pešadijske škole najveći deo šalje se u aktivni sastav Mornaričke pešadije, odnosno postaju punopravni marinci. Ostali, koji su odabrani za specijalizaciju, nastavljaju s obukom u raznim vidovima i rodovima (avijacija, artiljerija, inžinjerija).
Oni koji su se posebno istakli postaju kandidati za starešine. Oni se nalaze u Centru za obuku Korpusa u mestu Kuantiko (Quantico, Virdžinija) gde se obučavaju za komandne funkcije, ali i koordinaciju različitih rodova i vidova u priobalju kao najčešćem polju dejstva. Obuka teče u tri glavna pravca:
- Školski korpus rezervnih oficira (Naval Reserve Officer Training Corps, NROTC),
- Škola za oficirske kandidate (Officer Candidates School – OCS) i
- Ratnopomorska akademija SAD(United States Naval Academy, USNA).
Kako funkcioniše komandovanje ovako složenog sistema?
Snagama na Atlanskom okeanu komanduje se preko Komande (MARFORCOM) u Norfolku, Virdžinija. Na njenom čelu je Komandir (Commander, U.S. Marine Corp Forces Command – COMMARFORCOM). Ova komanda je nadležna za koordinaciju s drugim vidovima OS SAD, ali i državama NATO po regionima.
Okosnicu ovih snaga čini Drugi združeni sastav Mornaričke pešadije, brojnosti do 45.000 ljudi. Njegov centar nalazi se u Kemp-Leženu (Severna Karolina). Osnovna udarna jedinica je druga divizija mornaričke pešadije, a u sastavu ove grupacije nalaze se i drugi ving (2nd Marine Aircraft Wing) i druga grupa za logističku podršku (2nd Marine Logistics Group).
Drugom velikom formacijom, Tihookeanskim snagama Mornaričke pešadije, komanduje se iz baze Kemp Smit (Camp H.M. Smith) na Havajima. Ova grupacija ima prvu i treću ekspedicionu grupu mornaričke pešadije, snaga do 84.000 pripadnika i operativno je odgovorna Centraloj komandi OS SAD za Bliski istok (CENTCOM).
Prva ekspediciona grupa raspoređena je u Kemp Pendltonu u San Dijegu gde se nalazi prva divizija Morske pešadije.Tu se nalazi i treći ving, kao i prva logistička grupa. Treća ekspediciona grupa (III Marine Expeditionary Forcwe) je u bazi Kemp Kortni i Kemp Smedli (Marine Corps Base Camp Smedley D. Butler) na jugu Japana, na ostrvu Okinava. Tu se nalazi treća divizija Mornaričke pešadije, prvi ving i treća logistička grupa.
Rezervni sastav
Ova vojska u vojsci mora da ima i dobro utreniran rezervni sastav (United States Marine Corps Rezerve – MARFORRES). Sedište štaba nalazi se u Novom Orleansu u državi Luizijena i ima na raspolaganju oko 40.000 rezervista.
Na raspolaganju su joj tri divizije rezervista, četvrti ving i četvrta divizija logistike. U njoj se, više nego u drugim formacijama, obavlja redovan i ozbiljan trening, a u operativnom smislu odgovorna je (pored komande Korupsa), Severnoj komandi OS SAD.
Pored ovih tipično vojnih obaveza, Korpus ima i svoju Upravu za naučno – istraživačke radove (Marine Corps Combat Develeopment Command – MCCDC) koja se nalazi u bazi Kuantiko u Virdžiniji. Aktivno radi i uprava za razvoj sistema naoružanja (Marine Corps Systems Command – MARCORSYSCOM) u istoj bazi.
Korpus ima i komandu snaga za specijalne operacije (MARSOC) koja se nalazi u Kampu Ležen (Camp Lejeune) u Severnoj Karolini. Njoj su potčinjeni Prepadni puk Morske pešadije (Marine Raider Regiment) trojne bataljonske formacije u sastavu atlanskog i tihookeanskog ratišta. Svaki bataljon ima četiri obaveštajno-izviđačke čete, koje se obučavaju i za diverzantska, prepadna i sabotažna dejstva.
Konačno, unutrašnja formacijska vertikala Korpusa mornaričke pešadije ovako izgleda:
- Ekspedicione snage Mornaričke pešadije (Marine Expeditionary Force)
- Ekspediciona brigada (Marine Expeditionary Brigade)
- Ekspedicioni odred (Marine Expeditionary Unit).
Samo na primeru Korpusa mornaričke pešadije možemo videti koliko je agresivna doktrina OS SAD. Gde god da pogledate, vrlo malo ćete moći da vidite glagole tipa defence. U ovom tekstu malo se spominje odbrana teritorije SAD i to u formalnom smislu reči. Dominira zaštita njenih interesa širom Zemljine kugle.
Pri tom su se potrudili da maksimalno birokratizuju i razvrstaju svoje Oružane snage u mnoštvo formacija koje se često preklapaju po svojoj nameni i organizaciji. To košta, ali je očigledno da politički i vojni vrh ove moćne države smatra da se isplati trošiti sredstva poreskih obveznika na ovako isparcelisanu i umnoženu silu.
Evo i praktične ilustracije: u julu 1945. godine u OS SAD jedan oficir dolazio je na devet vojnika. Danas je taj odnos jedan prema pet. Očenaš ima 56 reči (na engleskom), Deset božjih zapovesti 297, Deklaracija o nezavisnosti 300, a vladina uredba o cenama uglja 26.911 reči!
Godine 1951. kompaniji ”Lokid” dostavljena je specifikacija za novi teretni avion napisana na osam strana. Sličan zahtev je 1980. godine iznosio 2.750 stranica. Danas, posle 44 godine, pretpostavljamo da je reč o više tomova knjiga. No, i to su SAD i njene Oružane snage.
