Ostrvo Hainan, strateški pozicionirano u toplim vodama Južnog kineskog mora – postalo je jedna od najvažnijih baza za razarače i nuklearne podmornice Kine.
U poslednjih deset godina, Kina je transformisala ostrvo Hainan u najveću vojnu tvrđavu u regionu, uložila milijarde dolara u izgradnju vojnih sistema i infrastrukture na ostrvu i u Južnom kineskom moru.
Kina je uložila preko 50 milijardi dolara i povećala vojno prisustvo na ostrvu, pretvarajući ga u potencijalnu tačku tenzija i ključnu ulogu u svojoj “strategiji ekspanzije”, pokazuje analiza “Long Term Strategy Group” (LTSG) sa sedištem u Vašingtonu, koje citira Vašington Post.
Od 2003. godine kineska vojska je povećala vrednost vojne infrastrukture na Hainanu i veštačkim ostrvima u Južnom kineskom moru. U poređenju sa američkom vojnom infrastrukturom na Havajima, LTSG procenjuje da vrednost kompleksa vojne baze Greater Yulin na Hainanu premašuje 18 milijardi dolara.
„Ova vojna ekspanzija predstavlja veliki izazov za naše saveznike i partnere u regionu”, rekao je admiral Samuel Paparo, komandant Indo-Pacifičke komande SAD, koji upozorava da Kina širi svoj vojni potencijal sa ciljem zaštite svojih interesa, ali i projekcije moći, navodi Vašington Post.
Između ostalog, iza ovog vojnog uspona nalaze se strateški ciljevi Pekinga – zaštita ključnih pomorskih puteva, osiguranje resursa i sticanje globalnog uticaja u slučaju tenzija sa Tajvanom ili Sjedinjenim Državama.
Ipak, nije najjasnije o kakvoj strategiji “ekspanzije” se radi kada je ostrvo kinesko, a nalazi se u Južnom kineskom moru. Analitičari veruju da vojna modernizacija ostrva Hainan služi stvaranju „višeslojne vojne odbrane” koja uključuje brodove, avione, podmornice i raketne sisteme u slučaju potrebe.
Ostrvo puno vojnih baza
Hainan je pokriven nizom vojnih baza, uključujući čuvenu vazduhoplovnu bazu Lingšui, koja je od malog aerodroma prerasla u objekat vredan preko 1,6 milijardi dolara, opremljen modernim anti-podmorničkim i sistemima ranog upozorenja.
U severozapadnom delu ostrva, svemirska luka Venčang je najnoviji „portal u svemir” Kine, omogućavajući lansiranje komunikacionih, nadzornih i izviđačkih satelita.
Lokacija bliža ekvatoru koristi se za lansiranje kineskih raketa, što čini ovu svemirsku luku ključnom za buduće kineske svemirske ambicije, uključujući misiju planiranu za slanje astronauta na Mesec do 2030. godine.
Pored toga, Hainan je dom jedne od najvećih baza raketa, odakle kineske snage mogu lansirati takozvane „ubice nosača aviona” – hipersonične balističke rakete DF-21D sa dometom od 1500km, što im omogućava da ciljaju brodove u zapadnom Pacifiku.
Tako Kina može projektovati svoj uticaj i osigurati vojnu dominaciju u regionu.
Ostrvo Hainan, najvažnija tačka u nizu kineskih baza u regionu
Sve veće kinesko vojno prisustvo na Hainanu podržava njenu dominaciju nad Južnim kineskim morem, jednim od najprometnijih pomorskih puteva na svetu, kroz koji prolazi roba u vrednosti od 7,4 triliona dolara godišnje.
„U slučaju sukoba, do 30% svetske trgovine naftom bi bilo ugroženo”, izjavljuje ekspert za američki medij.
Zemlje poput Filipina, Japana i Tajvana, SAD ispostave u blizini, snažno se protive “kineskoj militarizaciji ovih pomorskih puteva”. Potpomognute satelitima, SAD nastoje da spreče Kinu da postigne punu kontrolu nad regionom.
Nedavno su tenzije bile najizraženije u blizini Filipina, gde su se kineski brodovi sukobili sa filipinskim u blizini spornih ostrva Spratli. Tada su se prskali vodenim topovima.
U slučaju eskalacije, udaljenost između Hainana i ključnih tačaka sukoba pruža Kini stratešku prednost u odnosu na SAD, čije su najbliže vojne baze smeštene na Guamu i Okinavi.
Kineske vojne instalacije na ostrvima Spratli i Paracel pružaju dodatnu podršku sa ogromnim vojnim bazama opremljenim pistama, radarima i sistemima za vazdušne napade.
S druge strane, vazduhoplovna baza Andersen na Guamu je udaljena oko 1.900 milja od osetljivih područja – dok se vazduhoplovna baza Kadena na ostrvu Okinava u Japanu nalazi 2200 kilometara daleko. Hainan je udaljen oko 1300 kilometara.
Iako Sjedinjene Države imaju brodove i avione u Pacifiku smatraju da je potrebno učiniti još više.
„Moramo da pojačamo svoja ulaganja u industrijsku bazu za odbranu i našu odbrambenu infrastrukturu”, rekao je admiral Samuel Paparo, komandant Indo-Pacifičke komande SAD, „kako bismo odvratili sukob kredibilnom i odlučnom vojnom snagom.”
Podsetimo, od početka ove godine, SAD su u Dansku i na Filipine donele sistem Typhon koji može da lansira konvencionalno naoružane, rakete srednjeg i kraćeg dometa SM-6 i Tomahawk. Autori članka, izgleda da su to prevideli, da li namerno ili slučajno.
Rakete SM-6 se smatraju „strateškim“ oružanim sistemom koji se može koristiti protiv ciljeva veće vrednosti, kao što su ciljevi protivvazdušne odbrane i komandno-kontrolni čvorovi, na udaljenostima do 460 km.
Međutim, rakete Tomahawk proširuju domet sistema Typhon i dodaju mogućnost gađanja kopnenih i morskih ciljeva udaljenih do 1.600 km.
