Alijini psi rata: “Šukr bio u Bosni da podrži muslimane 1990-ih”, rekao vođa Hezbolaha na sahrani svoje desne ruke

Fuad Šukr je bio u Bosni da podrži muslimane početkom 1990-ih“, rekao je Nasralah tokom govora na sahrani Šukra

Govoreći na sahrani Fuada Šukra, visokog zvaničnika Hezbolaha ubijenog u izraelskom napadu na periferiji Bejruta u utorak, vođa šiitske militantne grupe, Hasan Nasralah, takođe se dotakao “zanimljivog” detalja iz opširne biografije palog oficira.

„Mučenik Fuad Šukr je bio vođa grupe koja je otišla u Bosnu da podrži muslimane početkom 1990-ih“, rekao je Nasralah tokom govora.

Al Mayadeen, libanski medij blizak Hezbolahu, takođe je pisao o Šukrovoj umešanosti u ratu u Bosni nakon njegove smrti, rekavši da je bio uključen u spoljne poslove od 1992. godine, kada je, između ostalog, „vodio omladinu koja je podržavala svoju braću u Bosni.”

Poznati britanski novinar Robert Fisk, koji je često boravio u BiH tokom rata, pisao je da se u borbama uključilo oko 150 pripadnika Hezbolaha, koji su bili među prvim dobrovoljcima sa Bliskog istoka koji su došli da podrže bosanske muslimane.

Hezbolahove veze sa takozvanom vojskom BiH tokom rata u BiH nije nikakva tajna.

Uostalom, ova organizacija nikada nije ni pokušala da sakrije podršku bosanskim muslimanima, a njihove akcije bile su deo šireg iranskog uplitanja u sukob na teritoriji bivše SRJ.

Od Bejruta do Sarajeva

Oficir američkog ratnog vazduhoplovstva i obaveštajac Stephen O’Hearn je u svojoj knjizi o iranskoj Islamskoj revolucionarnoj gardi napisao da su pripadnici ove elitne jedinice slali oružje i obučavali muslimansku vojsku tokom rata u Bosni i Hercegovini (1992-95), ali i albanske teroriste Oslobodilačke vojske Kosova (OVK) tokom rata na Kosmetu 1999. godine.

Iran je bio jedna od prvih zemalja koja je podržala vlasti u Sarajevu nakon izbijanja rata, zaobilazeći embargo na oružje na teritoriji tadašnje SRJ, koji je Savet bezbednosti UN uveo u septembru 1991. godine.

O’Hearn navodi da se administracija američkog predsednika Džordža Buša protivila iranskoj intervenciji u Bosni i da je Hrvatska pod pritiskom SAD preko te zemlje zaplenila iransko oružje koje je trebalo da bude u rukama vojnika tzv. Armije Bosne i Hercegovine.

Međutim, nekoliko godina kasnije, administracija Bila Klintona – dok je javno zagovarala poštovanje embarga – potajno je podržala isporuku iranskog oružja muslimanskoj vojsci. Iranski agenti su u Bosnu slali ne samo puške i uniforme, već i protivtenkovsko oružje i lake prenosive raketne sisteme.

Prema rečima američkog stručnjaka, iranski specijalci su ubrzo prodrli u obaveštajne strukture u Sarajevu i sa njima su u Bosnu stigli pripadnici Hezbolaha. Ubrzo su razvili bliske odnose sa visokim funkcionerima vladajuće SDA, koji su održani i u godinama nakon završetka rata.

Kako je pre deset godina pisao Gordon Baros, američki politikolog i stručnjak za Balkan, mnogi u američkom Stejt departmentu su 1990-ih verovali da će, ako se Srbi i Hrvati otcepe od Bosne i Hercegovine, ta zemlja postati „neodrživa krnja islamska država“ i „platforma za iranski terorizam“.

Prema holandskom politikologu Cesu Viebesu, koji je pisao o vezama između SAD i radikalnih islamista u Bosni, „Tokom rata, Turska i Saudijska Arabija su bile više nego spremne da isporuče oružje i uklone Izetbegovića iz iranskog uticaja, ali je bosanska vlada bila mnogo više iranskocentrična.”

Do istog zaključka došle su i američke obaveštajne službe u Bosni. Robert Baer, agent CIA-e stacioniran u Sarajevu tokom rata, kasnije je tvrdio da je „vlada bosanskih muslimana klijent Iranaca…Ako bi morali da biraju između CIA-e i Iranaca, uvek bi birali Irance.”

Nije tajna da je lider bosanskih muslimana, Alija Izetbegović, imao simpatije za Iransku islamsku revoluciju 1979. godine, kao i osnivač Islamske Republike, ajatolah Ruholi Homeini. Godine 1982. grupa njegovih bliskih saradnika tajno je otputovala u Iran da prisustvuje islamskom seminaru, da bi po povratku u Jugoslaviju bila uhapšena.

Prema izveštaju CIA do kojeg je došao američki novinar Džejms Rajzen, sam Izetbegović je bio “bukvalno na [iranskom] platnom spisku” i jednom prilikom je od iranskih agenata dobio 500.000 dolara u gotovini. Zanimljivo, iranski ambasador u BiH bio je jedini strani diplomata koji je pratio Izetbegovića tokom njegove predizborne kampanje 1996. godine.

Veruje se da je “veza” sa Iranom u Sarajevu bio Hasan Čengić, Izetbegovićev čovek od poverenja odgovoran za šverc oružja i zaobilaženje embarga. Posle rata Čengić je smenjen sa mesta zamenika ministra odbrane, navodno pod pritiskom Amerikanaca. Međutim, on je i dalje igrao važnu ulogu u SDA.

Ali on nije bio jedini oficir takozvane Armije BiH, koji je sarađivao sa Irancima. Nakon što su Amerikanci početkom 2020. ubili Kasima Sulejmanija, komandanta jedinice Kuds u okviru Islamske garde, u medijima širom regiona pojavila se informacija da se tadašnji bosanski član Predsedništva BiH Šefik Džaferović sastao sa ovim iranskim oficirom tokom rata u BiH.

Sulejmani je bio prisutan i u Bosni i Hercegovini kada su mudžahedini likvidirali Srbe odsecanjem glava, šta je Jaferović znao, ali nije preduzeo nikakve mere da počinioce ovog gnusnog zločina privede pravdi“, pisale su tada „Večernje novosti“.

Izrael i Vojska Republike Srpske

Mnogo se manje zna o aktivnostima Izraela, uglavnom njegovih obavještajnih službi, na teritoriji Bosne i Hercegovine tokom rata, ali je poznato da je Tel Aviv donekle podržavao Vojsku Republike Srpske (VRS).

U holandskom izveštaju o Srebrenici iz 2002. godine, na kojem je, između ostalih, radio i Ces Vibes, navodi se da je na tom području posebno bio aktivan Mosad, a da su Izraelci snabdevali VRS artiljerijskom municijom.

Prisustvo izraelskog naoružanja u Srbiji i Republici Srpskoj pisao je i američki istoričar Adam Garfinkl, koji je podršku jevrejske države Srbima povezao sa zajedničkim stradanjima dva naroda tokom Drugog svetskog rata, kao i činjenicom da su mnogi Hrvati, a i muslimani pridružili vojnim formacijama koje su se borile uz naciste.