Crveni alarm u Indo-Pacifiku: Kina upravo poslala flotilu od čak 60 ratnih brodova i nosačem aviona u region

Kina pokušava da nametne svoj suverenitet ogromnom pomorskom snagom.

Nagli rast tenzija trenutno se primećuje u oblasti oko ostrvske države Tajvan, pošto je u petak, 31. januara, Kina tamo rasporedila jedan nosač aviona, brod obalske straže i 58 ratnih brodova.

Detaljnije posmatrano, čini se da kineska flota trenutno plovi u oblasti oko ostrva Titu (poznatog i kao Pag-asa), koje ima strateški značaj i već godinama je povod za spor među zemljama tog regiona.

Uzbuna na Tajvanu, Filipinima

Konkretno, to ostrvo je deo arhipelaga Spretli, koji se nalazi u Južnom kineskom moru. Ovaj arhipelag je sporan, jer ga potražuju više susednih zemalja, uključujući i Kinu.

Navedena grupa ostrva ima strateški značaj zbog svog položaja u Južnom kineskom moru, kroz koje prolazi oko 30% svetskog pomorskog teretnog saobraćaja.

Istovremeno, ko god bi posedovao ostrva Spretli, stekao bi veoma vrednu vojnu i logističku bazu. Posebno je na ostrvu Titu izgrađena pista za poletanje i sletanje aviona duga 1,3 kilometra, čiji se značaj smatra neprocenjivim.

Ostrvo Titu udaljeno je otprilike 480 kilometara od Tajvana, 450 kilometara od Vijetnama i skoro 500 kilometara od kineskog kopna. Samim tim se nalazi u „srcu“ trougla koji čine te azijske države.

Trenutno ga kontrolišu Filipini, ali Peking osporava njihov suverenitet. Zapravo, Kina tvrdi da joj pripada najveći deo arhipelaga Spretli.

Prisustvo jednog kineskog nosača aviona i 59 ratnih brodova u oblasti ovog ostrvskog kompleksa izazvalo je uzbunu i na Filipinima i na Tajvanu. Tajvan koristi činjenicu da saveznička zemlja kontroliše pomenuta ostrva, jer snage Filipina mogu odatle da prate kretanje kineske flote i unapred obaveste Tajpej o nadolazećim pretnjama.

Kina, raspoređujući tako veliki broj ratnih brodova, ima samo jedan cilj: da prikaže svoju pomorsku moć i pošalje snažnu poruku odvraćanja svojim protivnicima. Dominacija kineske ratne mornarice u Južnom kineskom moru je neosporna.

Jedina stvarna opasnost za Peking jesu Sjedinjene Države, koje vrebaju sa Tajvana, Filipina i Japana. Bez američkog prisustva, Kina bi verovatno već izvršila invaziju na arhipelag Spretli.

Kineska protiv američke mornarice?

Kada se uzmu u obzir procene jačine kineske mornarice, procene snage kineskih pomorskih snaga, kao i zbirne brojke vezane za kinesku Obalsku stražu, smatra se da mornarica Narodnooslobodilačke armije raspolaže približno sa 800 plovila u Tihom okeanu.

Važno je napomenuti da se ta plovila široko razlikuju u smislu vojnog kapaciteta i namene. Neka modernija plovila projektovana su za čitav spektar operacija, dok su neki manje sposobni brodovi namenjeni isključivo određenim vrstama zadataka. Ipak, ova brojka predstavlja zapanjujući nivo mornaričke sile koncentrisan na daleko manjem području nego što je ono na kojem deluje američka mornarica.

SAD trenutno imaju oko 300 aktivna plovila, što je samo nekoliko broda više u odnosu na pre oko petnaestak godina. Predsednik Tramp je u svojoj kampanji isticao i nastavlja da se zalaže za povećanje veličine mornaričkih snaga na više brodova, ali trenutne procene sugerišu da to neće biti moguće osim ako mornarica ne dobije znatno veći budžet za izgradnju novih brodova.

U taj ukupni broj od oko 300 plovila ulazi i 70-ak nuklearnih podmornica, a iako postoje narudžbine za nove podmornice klase Virginia i Columbia, većina tih plovila će zameniti starije jedinice poput sada već vremešne klase Ohio. Nagađa se da bi Kina mogla da raspolaže sa čak 70 podmornica, iako je većina njih dizel-električna, za razliku od američkih podmornica na nuklearni pogon.

Ipak, ne bi trebalo automatski odbaciti potencijal dizel-električnih platformi. Na primer, švedska dizel-električna podmornica klase Gotland uspela je da „potopi“ američki nosač aviona klase Nimic, USS Ronald Regan, tokom niza ratnih vežbi davne 2004. godine.

SAD ne bi mogle da posvete ceo svoj flotni kapacitet borbi u Pacifiku, kao ni da u potpunosti uključe potencijal svoje Obalske straže, pa bi se američke snage našle u značajno nepovoljnijem položaju čisto zbog brojčanog odnosa snaga u pacifičkom sukobu.

Naravno, tehnologija predstavlja značajnu silu koja može da pojača dejstvo, a američki napredniji borbeni sistemi, zajedno sa iskusnijim vojnicima i komandantima, mogli bi donekle da nivelišu brojčanu prednost Kine.

Upotreba stelt aviona poput F-35, bilo da se nalaze na nosačima aviona ili desantnim brodovima (sa dodatnim dometom koji će omogućiti buduće MQ-25 Stingray letelice za dopunu goriva), zajedno sa američkim strateškim bombarderima dugog dometa poput B-2 Spirit i budućeg B-21 Raider, možda bi bila dovoljna da se u eventualnom budućem sukobu Kini usjeti pobednički plan.

Sa druge strane, Kina ima hipersoničnu tehnologiju koju SAD još uvek nemaju, iako ni jedni ni drugi nemaju zabeleženu realnu borbenu upotrebu ovakvih sistema.

SAD i drugi posmatrači generalno smatraju da iako SAD danas raspolažu većom ukupnom mornaričkom snagom, kineski napori na modernizaciji mornarice su znatno umanjili američku prednost. Ako se trenutni trendovi u SAD ne promene, Kina bi mogla čak i da nadmaši SAD.

U Južnom kineskom moru, mnogi smatraju da je Kina već dostigla ili čak pretekla SAD.

Naravno, najbolji način da se pobedi u ratu jeste da ga ni ne bude, a da se pritom zadrži vodeća uloga u diplomatiji i međunarodnoj trgovini. Ali čak i sa takvom pretpostavkom, to će zahtevati da oružane snage obe zemlje budu sposobne da se suprotstave prisustvu protivnika u Pacifiku. Odvrćanje, na kraju krajeva, svodi se na izbegavanje rata uz pretnju da bi potencijalni sukob protivniku bio preskup.