U svijetu lovačkog oružja, baš kao što je to slučaj i sa automobilima, postoji jedan broj konstrukcija koje su se nekonvecionalnošću, a to će reći smjelim dizajnerskim pristupom i ekscentričnim tehničkim rješenjima posebno izdvajale od onoga sto smatramo uobičajenim i opsteprihvaćenim, dokazanim i provjerenim. Lovačke puške su oduvijek bile atraktivno polje za brojne konstruktore i pronalazače jer su uživale veoma široku klijentelu, istina, do poslednjih decenija.
U zlatnom periodu svjetskog oružarstva s kraja 19. i početkom 20. vijeka mnoštvo malih manufaktura oružja u Evropi, a posebno u Belgiji i Francuskoj, težile su da osiguraju tržišnu prednost nad konkurencijom tako što su razvijale i proizvodile brojne puške visokog kvaliteta ali neobičnih sistema i uopšte egzotičnih tehničkih rješenja i karakteristika. Period između dva svjetska rata obilježila je dominacija velikih industrijskih preduzeća koja su, u nastojanju da kompenzuju nedostatak ogromnih vojnih narudžbina, takođe proizvodila kvalitetno lovačko oružje često neobičnih karakteristika pa je ta oružarska tržišna trka dobila na zamahu.
Po završetku Drugog svjetskog rata i nakon što je industrijska proizvodnja krenula da se iznova uspostavlja, zanatlije oružari iz malih manufaktura, nakon kratkog zanavljanja “zlatnog doba”, koje se ogledalo u popravkama i servisiranju prijeratnog oružja, postepeno su počeli da gube bitku sa velikim fabrikama i njihov broj počinje naglo da opada. Ipak, stare renomirane oružarske manufakture su opstale znajući da samo visokokvalitetnim luksuznim puškama ali i oružjem potpuno originalnih, novih i neobičnih a inovativnih tehničkih rješenja, uz različite marketinške pristupe, mogu nastaviti bitku sa velikom industrijom i osigurati svoje mjesto pod suncem (mali proizvođači i danas rade na istom principu a odličan primjer inovativnosti je oružar Džordž Honig sa svojim inventivnim puškama „zaobljene obrtne akcije“ koje smo nedavno detaljno predstavili). Iz istog razloga su i velikim kompanijama bili potrebni inovatori sa radikalnim i smjelim pristupima i idejama.
Ali, mnoge od tih konstrukcija su otišle u zaborav iz različitih razloga, jedne su po većini parametara u praksi bile nepraktične ili komplikovane, one druge su pak bile “ispred svog vremena”, a poneke od njih ostavile su prepoznatljivog traga i mjerljivog uticaja na budući razvoj pa ih je kroz ovu prizmu i sa vremenske distance interesantno uporediti sa modernim rješenjima koja se često na njima baziraju (vidjeli smo da se danas iznova primjenjuje stari i skoro zaboravljeni „Sjogren“ inercioni sistem funkcionisanja zatvarača od prije 100 godina i u usavršenom obliku primjenjuje na ultramodernim poluautomatskim sačmaricama renomiranih proizvođača poput Benelija, Brede, Frankija pa i Brauninga na posljednjem modelu A5).
Jedan od inventivnih konstruktora takvih neobičnih pušaka bio je i francuski pronalazač Moris Tonon a firma koja ih je krajem 1940-ih i početkom 1950-ih godina prošlog vijeka proizvodila bila je čuvena belgijska kuća Pieper.
Radi se o tada vrlo modernim puškama „Pieper Actionless 47“ (broj 47 u nazivu je oznaka godine izlaska ovog oružja na tržište) koje su, može se slobodno reći, bile ispred svoga vremena ako imamo na umu težnju dizajnera za napuštanjem tradicionalnih temelja i pojednostavljenjem konstrukcije uz istovremenu eleganciju koju odlikuju skladne zaobljene površine, što je pomenuti Džorž Honig mnogo godina kasnije doveo do savršenstva na svojim lovačkim puškama. Danas se u dizajniranju klasičnih sačmarica prelamača takođe sve više teži jednostavnosti, maloj masi, niskoj silueti i što je vrlo bitno teži se ka eleganciji i zaobljenim skladnim oblicima bez ivica jer upravo to traži tržište, a ta težnja trenutno predstavlja opšti trend. Tako zaobljene akcije (baskule) imaju nedavno predstavljene Berettine položare „Parralelo 486 by Marc Newson“ i najnoviji modeli kuće Fausti Stefano, čija bokerica „Fausti Italyco“ te model razvijen specijalno za dame „Fausti Aphrodite“ imaju zaobljene baskule i izuzetno su elegantne i lake. Bokerica „Ellipse Evo Ascent“ firme Caesar Guerini takođe je oblih finih linija a to su samo neki od primjera. Nova Benelijeva položara 828U takođe ima neobičan dizajn koji se udaljio od konzervativnih temelja.
Znajući sve to ovoga puta predstavljamo vrlo interesantnu i rijetku lovačku pušku „Pieper Actionless 47“ kako zbog njenih neobičnih tehničkih rješenja tako i zbog koncepta zaobljenosti i elegancije koji je danas iznova aktuelizovan. Puška o kojoj će biti riječi svakako će čitaocu biti interesantna i kao primjer inventivnosti i inovativnosti iz polovine prošlog vijeka koji je svojom pojavom podrivao konzervativne temelje u konstrukciji bokerica.
BELGIJSKA FIRMA PIEPER
Belgijska firma „Pieper“ (Piper) ovdašnjim lovcima poznata je po starijim ali svakako kvalitetnim klasičnim lovačkim puškama sačmaricama, uglavnom položarama sa prvorazrednim „demiblok“ načinom spajanja cijevi koji se prepoznaje po diskretnoj uzdužnoj liniji spoja između ležišta metaka sa donje strane. Istorija ove firme, koju je osnovao talentovani pronalazač i konstruktor oružja Anri Piper, bila je prilično plodonosna. Henri Pieper je rođen u Njemačkoj 1840. godine a poznat je između ostalog i po konstrukciji hibridnog automobila iz 1909. koji za pokretanje koristi benzin i električnu energiju pa je i ovo dokaz da mnoge moderne konstrukcije imaju svoj korijen u pronalascima od prije 100 godine (vozila istog koncepta Toyota Prius svakodnevno srećemo na ulicama glavnog grada Republike Srpske).
Firma je više puta mijenjala nazive a počela je kao mala radionica u Liježu u Belgiji oko 1859 godine. Nakon smrti osnivača Anrija Pipera, firmu 1898 preuzmia njegov sin Nikolas Piper i osniva “Anciens Etablissements Pieper” 1905. godine koja je, zajedno sa ostalim poznatim belgijskim kućama (od kojih su neke Jules Ancion, Braća Dumoulin, Joseph Janssen, Pirlot-Frésart, Draws up-Laloux & Co…), izrađivala kako lovačko i civilno tako i vojno oružje (mitraljeze, automate, puške i pištolje) u ogromnim količinama i za razne države.
